ویروس کرونا و اقتصاد شکننده افغانستان

ویروس کرونا تاثیرات غیر قابل انکار بر زنده‌گی انسان‌ها در ابعاد مختلف گذاشته و دولت‌های مقتدر جهان را با چالش بزرگی مواجه کرده است. قبل از این‌که به آن‌چه بر سر ما آورده و می‌آورد بپردازیم باید در مورد تاثیرات کرونا بر اقتصاد چند کشور دیگر نیز چند مثال بیاوریم. چین صدها میلیارد دالر زیان دیده است. ایران پس از حدود ۵۷ سال برای اولین بار از صندوق بین‌المللی پول پنج میلیارد دالر کمک تقاضا کرده و خواهان لغو تحریم‌های اقتصادی امریکا علیه خود شده است. ۱۳ هزار نفر راهنمای گردش‌گران از صنعت مربوطه در ایران بی‌کار شده‌اند. تولید ناخالص داخلی در ایران بر اساس اعلام رسمی مقامات‌شان ۱۵ درصد کاهش یافته است. ایالات متحده امریکا به صورت آنی ۱۲ میلیارد دالر در مبارزه با این ویروس تخصیص و در راستای بخشیدن مالیات طرحی را ترتیب داد. در طول دو هفته، ۱۰ میلیون نفر در امریکا تقاضای بیمه بی‌کاری داده‌اند. شرکت‌های بزرگی چون اپل با اخلال فعالیت‌های‌شان روبه‌رو شده‌اند و شرکت‌های هوایی تا مرز ورشکسته‌گی پیش رفته‌اند. حتی هانگ کانگ کشوری در شرق آسیا، سه میلیارد و ۶۰۰ میلیون دالر را برای مبارزه با کرونا اختصاص داد. در این سوی مرزها در کشوری با موجودیت اقتصاد غیر رسمی فراوان (فعالیت اقتصادی بدون مجوز دولت)، فقر گسترده، نرخ بلند بی‌کاری در بعد اقتصادی و چالش‌های متعدد سیاسی و امنیتی، کرونا بیش‌تر دامن‌گیر دولت و ملت شده است. کشوری که پایتخت آن میزبان ۱۲۵ هزار خانواده دارای سرپرست با شغل‌های آسیب‌پذیر و درآمد اندک است که در نبود کار روزمره، قادر به تامین نیازهای ابتدایی و روزمره خودشان نیستند. بنا به گفته وزارت اقتصاد در سراسر کشور ۷۰۰ هزار نفر کار روزمزد دارند و ۵۰۰ هزار نفر آن شدیداً آسیب‌پذیر اند. موضوع وقتی جدی‌تر می‌شود که هجوم مردم برای خرید اجناس مشخص، باعث افزایش قیمت‌ها شده است. بر اساس قانون اقتصاد در کوتاه‌مدت و به دلیل عرضه ثابت، هر گونه افزایش در تقاضا موجب بلند رفتن قیمت‌ها می‌شود. این افزایش قیمت در موجودیت اعمال محدودیت بر گشت‌وگذار در شهرها موجب ضربه خوردن طبقه‌ی فقیر و کم‌درآمد می‌شود. پس‌انداز طبقه‌ی متوسط را در میان‌مدت به صفر می‌رسانَد و مسبب ذخیره‌ی اجناس توسط طبقه ثروت‌مند به منظور مقابله با گسترش احتمالی بحران می‌شود که این امر نیز موجب افزایش بیش‌تر قیمت‌ها می‌شود. وزارت اقتصاد می‌گوید ۱۰ درصد افزایش در نرخ مواد اولیه هفت درصد فقر در کشور را افزایش خواهد داد و اگر این افزایش به ۲۰ درصد برسد، شمار فقیران در کشور چهار میلیون بیش‌تر خواهد شد. دولت افغانستان در اوایل حمل ۱۳۹۹ طرح قرنطین را روی دست گرفت که این طرح باعث تعطیلی یا تعلیق بسیاری از مشاغل شد و بی‌کاری را افزایش داد. افزایش بی‌کاری باعث کاهش قدرت خرید مردم و متعاقباً کاهش تقاضا از سوی متقاضیان می‌شود و در سمت مقابل، به دلیل نبود تقاضای جناح، عرضه‌کننده تولید را کاهش می‌دهد و تولید ناخالص داخلی کشور سیر نزولی‌اش را می‌پیماید. بر اساس قانون اقتصاد، این وضعیت یک درصد افزایش در بی‌کاری دو فی‌صد کاهش در تولید ناخالص داخلی را به میان می‌آورد. این موارد قسمی که عملاً تجربه شد در محدودیت گشت‌وگذار مؤثریت باید و شاید را نداشت. ظاهراً مردم، کرونا را به گرسنه‌گی ترجیح دادند. با توجه به وابسته‌گی نسبی افغانستان به کمک‌های خارجی و همه‌گیر شدن ویروس کرونا، احتمال کاهش بودجه کشورهای تمویل‌کننده از کمک‌های اقتصادی‌شان به کشورهای رو به‌انکشاف، وجود دارد که این کار، به ‌پروژه‌های زیربنایی مضر واقع می‌شود و عامل بی‌کاری در این ساحه می‌گردد، اما افغانستان تا حال کمک‌های بانک جهانی، بانک انکشاف آسیایی و ایالات متحده امریکا را در راستای جبران خسارات اقتصادی کرونا با خود داشته است. توزیع گندم و نان در رمضان از سوی دولت به مردم نیازمند هر چند که با مشکلات و سر و صداهایی مواجه بود، اما از درد ملت کاست و حمایت اکثریت را با خود داشت. توقع می‌رود حالا که هم‌بسته‌گی جهان برای مبارزه با کرونا جریان دارد، دولت جمهوری اسلامی افغانستان در ادامه این امر مبارزه بسته‌های کمکی متفاوت‌تر و مناسب‌تر را به اقشار نیازمند توزیع کند. با کسانی که احتکار می‌کنند، برخورد قاطعانه کند. از فعالیت اشخاص ‌مسوول و سکتور خصوصی نظارت و در صورت سوء استفاده برخورد جدی کند. در تهیه وافر داروهای اساسی و مواد خوراکی جهت تقویت افراد تلاش خود را بیش‌تر بسازد تا از خطر قحطی جلوگیری شود چرا که پایان این دوره مشخص نیست. +b6ImbwP37ybs9ScxiQtdQcSsKz1DyMRiKUBhWgvVlK5KgAqU5Ni1wq4I52qNi6+X9/+ONvJcwHx8k281IZlR7FnwNXm538Wb3SO75ymOTdH/JDAE82OrW6WWDSLCt5vFWAYbVhxTNaiyoby01tKz6dpKOTGkTfQjYNfCIwXwTuNdhWTPo/F2xnwkfqWTIPhbKWzMOJeJbMh1JJhFOZ3cP0ZCelvZ+3YXjrlh5944e+P8m8ZGK43F4WI3eel7j4g4RUKYFSZ6WpMzctUPCSWcO3ZLRKCzYGnpgo9INEOGOa5PZVC5y/0dOBqdW1eMA5409pDZe96yvTtktJEfZ5FcHzkd2lCh+NIT2hRGbpDc3tTvt446gVyGjB0n70acMZP5dc1wu0xwwnceR3kfhR7Wx+YUE3b5zq49DizYhvd5VvidgGTREkcwenSPds9p0v64lwNIpgNMyfx8iGnN5s6bRoRaHTNL1vvPdZvNOc6zbp6S/rUC3PsVN8+RpmPV6YJ54qRr14PZnqn2zrAXm/s95CrndE6kIF+6+Je2jtJzf0xeaDTLgh6XFKhXUfmacuden53/+P703Of+31v/HmDcxfXKYj22GPzKtt3rH99NjA2PaTvX0nPGSUvk1lAwMM2TpWBprPnfu4dRGFPB7KiF++ihw4pDWbNVqikFYaOUWLzX