پایتخت ۷ میلیونی در تهدید کم آبی

در منطقه کارته سخی شهر کابل نبود سیستم آبرسانی سبب شده که بیشتر خانواده‌ها از بالای کوه برای تهیه آب به پایین بیایند. زن کهن‌سالی که مقابل تنها شیر آب عمومی در پایین کوه، لباس می‌شوید، می‌گوید که شوهرش مریضی دارد و مجبور است همه روزه خودش برای گرفتن آب و رفع نیازمندی‌های کودکانش تا پایین کوه بیاید: “نل‌های ما را از قصد باز نمی‌کنند. لوله‌های ما را وصل نمی‌کنند. تا حالا ۱۶ هزار افغانی پول داده‌ایم. می‌گویند بیشتر باید بدهید. شوهر من آدم غریب است. از کجا کنم؟ ببین، با طفلایم خود آمدم، کالا می‌شویم.” خانه‌های زیادی در این منطقه منبع آب در خانه‌های خود ندارند. می‌گویند که سال‌ها است که مشکل کمبود آب در این محله حل نشده است. نورداد که با بشکه بزرگی پیش نل عمومی پایین کوه آمده می‌گوید که روزانه سه بار دو بشکه بزرگ از این نل آب می‌گیرد و بالای کوه می‌برد: “روزی سه چهار بار بالا می‌شوم به کوه بخاطر آب. تنها من نه، بلکه کل همین منطقه به تکلیف هستیم.” براساس آمارهای رسمی، ۲۵ درصد مردم پایتخت به آب آشامیدنی صحی در خانه‌های خود دسترسی ندارند و متباقی از شرکت‌های خصوصی و دولتی آب آشامیدنی خریداری می‌کنند. براساس آمارهای اداره تنظیم آب، آب‌های زیرزمینی، نبود سیستم آبرسانی معیاری، حفر خودسرانه چاه‌‌های عمیق در سال‌های اخیر، سبب پایین آمدن ۱۵ درصدی آب‌های زیرزمینی در شهر کابل شده است. ولی‌الله داوود، رئیس اداره ملی تنظیم امور آب می‌گوید که در تلاش شبکه‌سازی میان شرکت‌های خصوصی برای تنظیم سیستم آبرسانی معیاری است: “ما در تلاش هستیم که منابع آب‌های سطحی را جایگزین آب‌های زیرزمینی کنیم و این امکان‌پذیر است. از بند شاه و عروس، بند قرغه و از پنجشیر می‌توانیم استفاده کنیم. در طویل‌المدت آب‌های سطحی، آب‌های زیرزمینی را می‌تواند پوشش دهد.” هفتاد شرکت خصوصی آبرسانی در کنار شرکت نیمه‌دولتی آبرسانی افغان مشغول توزیع آب در شهر حدود هفت میلیونی کابل هستند. احمدحسین بختیار، رئیس یکی از شرکت‌های خصوصی آبرسانی می‌گوید که این شرکت‌ها تنها می‌توانند به پنجاه درصد باشندگان پایتخت آبرسانی کنند. او می‌گوید شرکت‌های خصوصی نیازمند همکاری دولت برای معیاری‌سازی سیستم آبرسانی هستند: “شرکت‌های آبرسانی خصوصی با زورمندان محلی روبرو هستند، ۳۰ تا ۴۰ درصد آب را ما ضایعات می‌دهیم. مساجد، تکیه‌خانه‌ها، زورمندان، وکلا و سرمایه‌داران آب رایگان استفاده می‌کنند. ما چقدر صلاحیت داریم تا جلو آن را بگیریم؟ وقتی با نهادهای امنیتی مراجعه می‌کنیم می‌گویند مسئولیت ما نیست.” این در حالی است که تنها ۲۰ درصد شرکت‌های آبرسانی جواز فعالیت دارند و تا کنون هیچ طرزالعملی برای بررسی کیفیت آبرسانی شرکت‌های خصوصی وجود ندارد.