دانش طرح صلح شورای مصالحه ملی را ‘تقسیم قدرت میان دو قوم’ خواند

سرور دانش، معاون دوم ریاست جمهوری، با انتقاد از پیش‌نویس طرح صلح که توسط شورای عالی مصالحه ملی نهایی شده؛ گفته که این پیش‌نویس “دیدگاه تنها یک جناح یا یک حزب را برجسته ساخته است.” محمد یونس قانونی، رئیس کمیته تهیه و توحید پیش‌نویس طرح صلح توسط شورای عالی در واکنش به سخنان آقای دانش گفت که حزب آقای دانش نیز در این نشست حضور داشته است. در پیش‌نویس طرح شورای عالی مصالحه ملی رئیس جمهور و نخست‌وزیر هر کدام با چهار معاون در نظر گرفته شده‌است. ولی آقای دانش در صفحه رسمی فیسبوک خود نوشته که نظام پارلمانی و یا نخست‌وزیری چه برای دوره انتقالی و چه برای آینده افغانستان، تنها نظر “یک حزب است” و نباید به عنوان نظر همه جبهه جمهوریت و نظر همه اقوام و احزاب قلمداد شود. او همچنین افزوده که از سوی دیگر نظام کامل پارلمانی با توجه به مساعد نبودن بستر نظام حزبی فراگیر، زمینه اجرای آن فراهم نیست. به نظر او، در گذشته‌های تاریخ سیاسی افغانستان نیز نظام پارلمانی موفق نبوده است. آقای دانش با انتقاد از اینکه در این طرح، با طرح رئیس جمهور و حکومت افغانستان، “برخورد توهین آمیز صورت گرفته”، نوشته که در طرح ب که “دولت انتقالی” در نظر گرفته شده، به طور عمده طرح آقای زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه آمریکا برای صلح افغانستان را “محور قرار داده و همه عناصر آن را با تعدیلات و اصلاحاتی تأیید کرده و از خود ابتکاری نکرده است.” آقای دانش افزوده که از زاویه دیگر این طرح در حقیقت “تقسیم قدرت بین دو قوم است” که به نام نظام نخست وزیری و یا پارلمانی “در لفافه تمرکز زدایی ارائه شده و یکی را مستحق ریاست جمهوری و دیگری را مستحق صدراعظمی (نخست وزیری) دانسته است.” او مدعی شده که در طول سالیان اخیر کسانی که شعار نخست وزیری سر می‌دادند و می‌دهند، “در حقیقت جامه مفشن این مقام را برای قوم خاصی دوخته‌اند؟ و در این صورت تکلیف دیگر اقوام چه می‌شود؟ اقوام دیگر در این طرح به درجه ۳ و ۴ و … تنزل داده شده‌اند.” آقای دانش در این نوشته پرسیده که “مشارکت عادلانه همین است؟ آیا چنین تقسیم قدرتی شکاف‌ها و تضادهای قومی و سیاسی را وسیع‌تر نمی‌گرداند و یک نوع تمرکز و انحصار دیگری را در پی‌نخواهد داشت؟” آقای دانش نوشته که پیش نویس طرح صلح شورای عالی مصالحه ملی افغانستان “دیدگاه تنها یک جناح یا یک حزب را برجسته ساخته است.” او افزوده که به دلیل نبود آمار دقیق از جمعیت افغانستان “ما در این کشور هنوز نمی‌دانیم که قوم اول و دوم و … کیست.” معاون دوم ریاست جمهوری، داشتن یک رئیس جمهور منتخب را با چهار معاون به شمول یک زن از چهار قوم دیگر به غیر از قومی که رئیس جمهور به آن منتسب است، برای کشور مناسب خوانده و افزوده که این کار باید همراه با صلاحیت دادن به ادارات محلی، دخیل ساختن مردم محل، شوراهای محلی در انتخاب یا تعیین والیان و همچنین توزیع عادلانه بودجه ملی به همه ولایات با رعایت توسعه متوازن و نقش برجسته شوراهای ولایتی و شهرداری‌های منتخب همراه باشد.
محمد یونس قانونی، رئیس کمیته تهیه و توحید پیش نویس طرح صلح در واکنش به سخنان آقای دانش گفت که طرح رئیس جمهور در یک صفحه به آنان رسیده که برگزاری انتخابات زود هنگام با حفظ نظام را پیشنهاد کرده بود و این طرح بدون کم و کاست در پیش‌نویس درج شده است. او گفت که در بحث‌ها مطرح شد که در نشست استانبول، طرح اول، طرح رئیس جمهوری باشد و از طالبان دعوت شود که انتخابات زودهنگام را بپذیرند. او افزود که این سوال مطرح بود که اگر طالبان این طرح را نپذیرفتند چه؟ او گفت در صورتی که طالبان طرح اول را نپذیرفتند، گزینه دوم تشکیل “دولت انتقالی صلح” است، “دولت مشارکتی که هم طالب خود را در آن ببیند، هم مردم افغانستان در آن خود را ببینند و هم راه ختم جنگ پیدا شود.” او گفت که مطرح شدن رئیس جمهور و نخست وزیر و معاونان آنها در این طرح “برای تامین وحدت ملی و حفظ وحدت سیاسی بوده که به کسی توهین نشده و دعوت همه به یک طرح غیرعملی است.” او در جواب انتقاد دیگر آقای دانش گفت که تمام احزاب و شخصیت‌های مهم حکومت هم در آنجا حضور داشتند، از جمله حزب وحدت اسلامی افغانستان که آقای دانش نیز عضو آن است در این نشست حضور داشته و از این طرح حمایت کرده است. او گفت که طرح جمعیت اسلامی طرح جداگانه و متفاوت از طرح توحید شده است.
آقای قانونی در پاسخ معاون دوم ریاست جمهوری که گفته بود از زاویه دیگر این طرح در حقیقت “تقسیم قدرت بین دو قوم است”؛ گفت که “ما در افغانستان به قوم نه، به وحدت ملی و همبستگی عادلانه نیاز داریم تا این خانه را بسازیم.” به گفته او در هیج جای این طرح گفته نشده که کدام پست به کدام قوم افغانستان تعلق گیرد. قبل از آقای قانونی ژنرال عطا محمد نور، والی پیشین بلخ و رهبر یکی از شاخه‌های حزب جمعیت اسلامی افغانستان که خود نیز عضو کمیته تهیه و توحید پیش نویس طرح صلح افغانستان است، در واکنش به سخنان آقای دانش که برخورد با طرح ریاست جمهوری افغانستان را “توهین آمیز” خوانده بود، این برداشت را “غلط” خواند.
نشست صلح افغانستان در ترکیه
قرار بود نشست “سرنوشت‌ساز” ترکیه در مورد صلح افغانستان در تاریخ ۲۷ حمل در استانبول برگزار شود ولی روز گذشته طالبان اعلام کردند که در این تاریخ قادر به شرکت نیستند. بر اساس برنامه ریزی انجام شده این نشست قرار بود برای ده روز ادامه یابد و در آن تلاش شود تا دولت، گروه طالبان و گروه‌های مختلف سیاسی روی “آینده سیاسی” افغانستان به توافق برسند. نشست استانبول یکی از مهمترین نشست‌ها در مورد آینده صلح افغانستان خوانده شده که جامعه بین‌المللی انتظار دارد گروه‌های افغان در آن بتوانند بر سر پایان جنگ و “تشکیل دولت انتقالی صلح” در کشور به توافق برسند.