صف‌های طولانی مردم مقابل بانک ها

روزانه صدها باشنده شهر مزارشریف به شمول زنان و مردان از هر گوشه و کنار این شهر، برای گرفتن سپرده‌های بانکی‌شان به بانک‌ها در این شهر مراجعه می‌کنند تا بتوانند مقدار پول نقدی را از حساب‌های بانکی‌شان برداشت کنند. شماری از باشنده‌گان بلخ می‌گویند که برای دریافت پول، بارها به بانک‌ها مراجعه کرده‌، اما با درب بسته مواجه شده‌اند. با این حال مقام‌های محلی طالبان در بلخ گفته‌اند که از مسوولان بانک‌ها خواسته‌اند که هرچه زودتر بر سر کارهای‌شان حاضر شوند و مشکلات پولی مردم را رفع سازند. بانک مرکزی امروز با نشر اعلامیه‌ای به مردم اطمینان داده است که به‌زودی فعالیت عادی بانک‌ها از سر گرفته می‌شود. طبق اعلامیه بانک مرکزی، بانک‌های تجارتی از مصونیت کامل برخوردار است. در این اعلامیه بانک مرکزی آمده است که بانک‌ها با تعهد و اطمینان بیش‌تر و به دور از فساد، فعالیت‌های عادی‌شان را آغاز خواهند کرد. محمد‌کریم حدود دو هفته می‌شود که هر روز از ساعت چهار صبح تا ساعت چهار عصر در نزدیک نماینده‌گی عزیزی بانک در بلخ منتظر باز شدن بانک است تا بتواند مقداری پول از حساب بانکی‌اش برداشت کند و با آن احتیاجات روزمره خود را خریداری کند. کریم می‌گوید: «یک افغانی ندارم که نان خشک بخرم، دو هفته می‌شود که هر روز در بانک می‌آیم تا از حساب خود پول بگیرم، اما وقتی می‌آیم، یا بانک باز نمی‌شود و یا هم اگر باز می‌شود، نوبت به ما نمی‌رسد.» محمد‌کریم که در یکی از دفاتر خصوصی کار می‌کرده، با آمدن طالبان وظیفه‌اش را از دست داده است. وی پنج طفل خرد‌سال دارد و تنها نان‌آور خانه‌اش است. محمد‌کریم که نمی‌خواهد نام محل کارش را بگیرد، می‌گوید: «در یک دفتر کار می‌کردم، ماهانه معاشم را در حساب بانکی برایم می‌فرستادند و من هم یک مقدار را به‌عنوان ذخیره در حساب خود می‌گذاشتم تا سرمایه کوچکی برای آینده فرزندانم باشد؛ اما اکنون که از کار خلاص شده‌ام، پول نان خشک روزمره را هم با مشکل پیدا می‌کنم و از این پول بانک خود هم استفاده نمی‌توانم. اگر می‌فهمیدم که به این روز گرفتار می‌شوم، هرگز پول‌هایم را در بانک نمی‌گذاشتم.» شبانه ۳۲ ساله، آموزگار یکی از مکاتب شهر مزارشریف است. او نیز برای گرفتن پول به بانک آمده است. شبانه می‌گوید: «مقدار پولی را به‌سختی از معاش خود در بانک ذخیره کرده بودم، اما حالا تمام بانک‌ها بسته است و پول نداریم که نیازهای خود را رفع کنیم، نمی‌دانم چطور کنیم. من این پول را به بسیار سختی ذخیره کرده بودم، حالا شب و روز خواب ندارم که پولم را چگونه از بانک به دست بیاورم.» مردم افغانستان در ۲۰ سال گذشته به باز کردن حساب بانکی برای مصون ماندن پول‌های‌شان اعتماد و باور پیدا کرده بودند؛ اما بعد از سقوط حکومت غنی و تسلط طالبان بر کشور، تقریباً تمام افرادی که سپرده بانکی داشتند خواهان پس‌گیری این سپرده‌ها شده‌اند و نگران هستند تا مبادا پول‌های‌شان را از دست بدهند. پس از تسلط طالبان بر افغانستان فعالیت تمام بانک‌ها و تبادل ارزی در کشور متوقف شد و هزاران شهروند که از این طریق به داد‌و‌ستد یا امرار معاش می‌پرداختند، بیکار شده‌اند. از سوی دیگر، افراد زیادی خواهان واپس‌گیری سپرده‌های بانکی‌شان هستند، اما با گذشت یک ماه از تسلط طالبان بر افغانستان، هنوز بانک‌ها روند کار عادی خود را آغاز نکرده‌اند. بانک‌ها در مرکز کشور حدود دو هفته پیش دوباره به فعالیت شروع کردند، اما توزیع پول برای مشترکان محدود است. بانک مرکزی در هماهنگی با اتحادیه بانک‌ها گفته که برای دارنده‌گان حساب‌های انفرادی بانکی، هفته‌ای ۲۰۰ دالر امریکایی و ۲۰ هزار افغانی بیشتر پرداخت نمی‌شود. این وضعیت سبب شده است که صف‌های طولانی در پشت دفاتر بانک‌ها شکل بگیرد. گفتنی است که فعالیت بانک‌ها در تمام ولایات کشور بیش از یک ماه است که متوقف شده است.