فارم‌های کاپیسا با رکود مواجه‌اند

شماری از مسوولان فارم‌های پرورش ماهی در ولایت کاپیسا از کم‌رنگ شدن بازار خرید و فروش گوشت ماهی در این ولایت نگرانی دارند. آنان می‌گویند که فارم‌های پرورش ماهی در این ولایت در حالت رکود قرار دارند. مسوولان محلی طالبان در کاپیسا اما با رد این ادعاها می‌گویند که با وجود ۳۶ فارم پرورش ماهی در این ولایت، هنوز هم بیش‌تر ماهی‌ها از ولایت‌های مختلف به بازار‌های این ولایت آورده می‌شود. در کنار این، شماری از مسوولان فارم‌های پرورش ماهی، از بلند رفتن بهای مواد خوراکی ماهی نگرانی دارند. به گفته آنان، هزینه یک تُن غذای ماهی از ۱۰۰ هزار افغانی به ۱۵۰ هزار افغانی افزایش یافته است. آنان از طالبان می‌خواهند تا دست‌کم در خصوص فراهم کردن غذای ماهی، همکاری کنند.
عبدالصمد سلطانی، باشنده اصلی ولایت پنجشیر، در منطقه علی‌خیل ولایت کاپیسا فارم‌های پرورش ماهی دارد. این مرد میان‌سال، با کوله‌‌باری از تجربه‌‍ و دانش در دو سال گذشته ۱۰ فارم پرورش ماهی در مرکز ولایت کاپیسا ایجاد کرده است‌. وی می‌گوید تخم ماهی را از دانمارک از طریق ایران به افغانستان وارد و در این ولایت با ماشین‌آلات پیش‌رفته چوچه‌کشی می‌کنند و سپس این چوچه‌ماهی‌ها در حوض‌های مشخص پرورش و نگهداری می‌شوند.
او که چندین میلیون افغانی را برای ایجاد فارم‌های پرورش ماهی هزینه کرده ‌است، از کم‌رنگ شدن بازار فروش گوشت ماهی در ولایت کاپیسا نگرانی دارد. به گفته او، پس از تحولات سیاسی‌ اخیر در کشور، کار‌و‌بار آنان با رکود مواجه شده است. او می‌گوید که حتا شماری از فارم‌های پرورش ماهی در این ولایت از فعالیت باز مانده‌اند.
عبدالصمد تصریح کرد: «تا پیش از تحولات سیاسی اخیر در کشور روزانه ۳۰ تا ۴۰ سیر گوشت ماهی به فروش می‌رساندیم، اما فعلاً فروشات ما خیلی اندک شده است. وضعیت اقتصادی مردم خراب است، توان خرید گوشت ماهی را ندارند. شماری از فارم‌های پرورش‌ ماهی در کاپیسا فعالیت‌شان را توقف داده‌اند.»
نورالحق، یکی دیگر از فارم‌داران پرورش ماهی در ولایت کاپیسا‌، نیز از کم‌رنگ شدن بازار فروش ماهی در این ولایت نگرانی می‌کند. نوالحق می‌گوید که در گذشته بیش‌ترین فروشات گوشت‌ ماهی را در روزهای پنج‌شنبه و جمعه در بازار صیاد کاپیسا داشته‌اند. وی می‌افزاید: «فعلاً کسی نان خوردن به‌درستی پیدا کرده نمی‌تواند، باز چگونه به صیاد تفریح بیاید. ما هم فقط روز خود را می‌گذرانیم. کار‌و‌بار خلاص شده ‌است.»
فارم‌داران ماهی در ولایت کاپیسا از طالبان می‌خواهند که برای فراورده‌های‌شان بازاریابی کنند. مسوولان محلی طالبان در کاپیسا اما با رد ادعای کاهش بازار ماهی، می‌گویند که با وجود ۳۶ فارم پرورش ماهی در کاپیسا، هنوز هم بیش‌تر ماهی‌ها از ولایت‌های مختلف به بازار‌های این ولایت، به‌ویژه صیاد، آورده می‌شود.
عبدالخلیل رحمانی، یکی از مسوولان ریاست زراعت، آبیاری و مالداری طالبان برای ولایت کاپیسا، در صحبت با رسانه‌ها گفته است که حدود ۹۵ درصد نیازمندی گوشت ماهی بازارهای کاپیسا از بیرون این ولایت تامین می‌شود. وی اضافه کرده است: «ولایت کاپیسا یک‌ منبع خوب برای پرورش و نگهداری ماهی است و ما از مقام‌های وزارت آبیاری و مالداری کشور می‌خواهیم در قسمت حمایت، ایجاد و احداث ماهی‌پروری در ولایت کاپیسا یک توجه خاص داشته باشند.»
در کنار این، شماری از مسوولان فارم‌های پرورش ماهی، از بلند رفتن بهای مواد خوراکی ماهی نگرانی دارند. به گفته آنان، هزینه یک تُن غذای ماهی از ۱۰۰ هزار افغانی به ۱۵۰ هزار افغانی افزایش یافته است. آنان از طالبان می‌خواهند که دست‌کم در خصوص فراهم کردن غذای ماهی، همکاری کنند. عبدالصمد سلطانی می‌گوید که بلند رفتن بهای مواد خوراکی ماهی، کار آنان را با چالش روبه‌رو کرده است. وی می‌افزاید: «فعلاً غذای ماهی بسیار به‌ندرت پیدا می‌شود. مشکلات مرزها و مشکلات ترانسپورت سبب بلند رفتن قیمت غذای ماهی شده است. با این وضعیت، ما چگونه فارم‌داری بکنیم؟»
با این حال، شماری از آگاهان امور اقتصادی می‌گویند که ۶۶ درصد صادرات افغانستان را محصولات زراعتی تشکیل می‌دهد. عبدالنصیر رشتیا، آگاه امور اقتصادی، می‌گوید که با توجه به این وضعیت، در صورتی که مالداران و کشاورزان حمایت شوند، در رشد اقتصاد کشور تاثیر چشم‌گیری خواهند داشت. او می‌گوید: «ظرفیت مالداری در افغانستان بالغ بر ۳۱۰ میلیون حیوان می‌باشد، بناءً اگر در قسمت مالداری در افغانستان توجه صورت گیرد، می‌تواند در قسمت رشد اقتصادی روستاها کمک شایانی بکند تا دوباره روستانشین‌ها به تولیدکننده‌ها مبدل شوند.»
استفاده و مصرف گوشت ماهی در افغانستان از گذشته‌های دور معمول بوده است. پیش از این اما مردم ماهی‌ را از دریاها و رودخانه‌های جاری و طبیعی شکار و بعد مصرف می‌کردند. به علت نبود فارم‌های ماهی‌پروری در کشور، مصرف گوشت ماهی بیش‌تر فصلی بود‌. در چند سال اخیر در کنار ایجاد فارم‌های ماهی‌پروری از سوی وزارت زراعت، مالداری و آبیاری حکومت پیشین، بخش خصوصی نیز در این راستا اقدام به ایجاد فارم‌های ماهی‌پروری کرده است. با این حال، آگاهان می‌گویند در صورتی که طالبان در این خصوص توجه نکنند، تمام این دستاوردها از بین خواهد رفت.
گوشت ماهی منبع سرشار از ویتامین‌هایA ، B و D، کلسیم، آهن، مس و سلنیوم است که استفاده منظم آن از سوی متخصصان بخش صحی توصیه می‌شود.