تاسیس صندوق ضرر و زیان در اولین روز کنفرانس اقلیمی دوبی

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد امروز در دوبی هشدار داد که فاجعه آب و هوایی واقعی در پیش است.
آقای گوترش در مراسم آغاز نشست سالانه تغییرات اقلیمی در دوبی گفت که در حال حاضر سطح دریاها و دمای آب دریاها به بالاترین میزان خود و میزان یخ قطب به پایین‌ترین حد خود رسیده است.
آقای گوترش گفت: «امروز شاهد آن هستیم که جوامع جهانی با آتش سوزی جنگلی، جاری شدن سیل و افزایش شدید دما رو به رو هستند.»
به گفته او افزایش دمای کره زمین به بالاترین میزان ثبت شده «لرزه بر اندام رهبران جهان می‌اندازد» و باید آنان را به خود بیاورد که زمان عمل فرا رسیده است.
دبیر کل سازمان ملل تاکید کرد که هدف از این اجلاس باید حذف کامل سوخت‌های فسیلی باشد.
نشست سالانه تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد (کاپ ۲۸) از امروز ۳۰ نوامبر ۲۰۲۳ در شهر دوبی امارات متحده عربی، یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت جهان، آغاز به کار کرد و تا ۱۲ دسامبر جلسات آن ادامه خواهد داشت.
این کنفرانس اکنون پس از یک سال شدید رویداد‌های اقلیمی در جهان تشکیل شده که بر اثر آنها بسیاری از رکورد‌های جهانی آب‌و‌هوایی جهان شکسته شد.
اهداف این نشست دو هفته‌ای شامل ارزیابی پیشرفت به سوی هدف توافق شده بین‌المللی برای محدود کردن افزایش دمای کره زمین تا حد یک و نیم درجه سانتی‌گراد (میزان پیش از صنعتی شدن زمین) است.
کاپ مخفف «کنفرانس اعضای شرکت‌کننده» است. اعضای شرکت‌کننده در این کنفرانس کشور‌هایی هستند که کنوانسیون سازمان ملل متحد درباره تغییر اقلیم در سال ۱۹۹۲ را امضا کرده‌اند.
نشست سالانه تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد (کاپ ۲۸) به میزبانی امارات متحده عربی، یکی از بزرگترین کشورهای تولید کننده نفت در جهان، برگزار می شود و ریاست این نشست برعهده سلطان احمد الجابر، رئیس شرکت نفت آن کشور است.
سلطان الجابر در سخنرانی افتتاحیه این نشست از کشورهای شرکت‌کننده درخواست کرد که وعده‌های خود را به عمل تبدیل کنند.
گزارش‌ها از محل برگزاری این نشست حاکی است که در روز اول این کنفرانس، نمایندگان توافق کردند که صندوقی را برای کمک به کشورهای آسیب دیده از تغییرات اقلیمی ایجاد کنند.
این صندوق کمک‌های مالی را به کشورهایی هدایت خواهد کرد که به شدت در اثر بلایای آب و هوایی آسیب دیده‌اند.
به گفته سلطان الجابر، این چیزی است که کشورهای در حال توسعه مدت‌ها به دنبال آن بوده‌اند و آن را یک «پیام مثبت محرک» توصیف کرد.
انتشار گازهای گلخانه‌ای که باعث گرم شدن زمین می شود همچنان در حال افزایش است، اما محققان می‌گویند که باید در هفت سال آینده این میزان تقریباً به نصف کاهش یابد.
آنها می‌گویند که کره زمین تحت سیاست‌های فعلی به سمت تغییرات فاجعه بار از جمله موج گرمای شدیدتر، بارندگی و افزایش سطح دریا پیش می‌رود.
رؤسای جمهور بزرگترین تولیدکنندگان گازهای گلخانه‌ای جهان یعنی ایالات متحده و چین، در این نشست حضور ندارند.
اما بریتانیا متعهد شده است که ۶۰ میلیون پوند (۴۷ میلیون دلار) به صندوق خسارات ناشی از تغییرات اقلیمی کمک کند و جان کری، فرستاده ویژه تغییرات اقلیمی آمریکا هم اعلام کرد که کشورش ۱۷ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار به این صندوق کمک خواهد کرد.
آقای کری می‌گوید: «ما از نزدیک با [دیگران] کار کرده‌ایم تا صندوقی مؤثر طراحی کنیم که مبتنی بر همکاری باشد و مستلزم مسئولیت یا غرامت نباشد.»
همزمان امارات عربی متحده و آلمان متعهد شدند که ۱۰۰ میلیون دلار به این صندق کمک کنند.
آقای الجابر، که همچنین رئیس شرکت بزرگ نفت دولتی امارات متحده عربی است، گفت که امارات متحده عربی «قفل مالی» را باز خواهد کرد تا اطمینان حاصل شود که دمای جهانی بیش از یک و نیم درجه سانتی‌گراد بالاتر نرود.
گرتا تونبرگ، فعال سرشناس محیط زیست، با انتقاد از برگزاری نشست‌های آب و هوایی سازمان ملل گفت که در این نشست‌ها «همه صحبت می‌کنند اما هیچ اقدامی انجام نمی‌شود.»
او گفت: اگر کاپ نبود ما قطعا به چیزی شبیه آن نیاز داشتیم اما ایجاد تغییر یا پیشرفت، کار دشواری است که باید اجرایی شود.
هشت سال پیش در کاپ ۲۱ پاریس، کشورهای جهان به طور جمعی با کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای که باعث تغییرات اقلیمی می‌شود، موافقت کردند اما این توافق الزام‌آور نبود.
سازمان ملل می‌گوید که توافق پاریس باعث «اقدام تقریباً جهانی در زمینه آب و هوا» شده است. اما گزارش اخیر آن سازمان تأیید کرد که سرعت عمل جهان در این زمینه هنوز کافی نیست.
دمای هوا در گرم‌ترین سال چقدر بود؟
سازمان جهانی هواشناسی می‌گوید: «تقریباً مطمئن است» که رکورد دمای جهان در سال ۲۰۲۳ شکسته شده است.
پتری تالاس، رئیس سازمان ملل متحد، هنگام انتشار گزارش موقت وضعیت آب و هوا گفت: «این یک صدای ناخوشایند از رکوردهای شکسته شده است.»
او گفت: «سطح گازهای گلخانه‌ای بی سابقه است. دمای جهانی بی‌سابقه است. افزایش سطح دریاها بی سابقه است. سرعت آب شدن یخ‌های دریای قطب جنوب بی‌سابقه است.»
ارزش این را دارد که به نمودارهای زیر نگاهی بیندازید تا متوجه شوید که یک سال چقدر غیرعادی بوده است.