تمرکز روی رقابت با چین و روسیه دلیل خروج آمریکا از افغانستان بود

زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه پیشین آمریکا برای صلح افغانستان در جلسه استماع کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا تحت عنوان «چگونه دولت بایدن در اجرای توافقنامه دوحه شکست خورد»، شهادت داد.
آقای خلیلزاد گفت دلیل تصمیم خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان این بود که واشنگتن توجه خود را به رقابت‌ با قدرت‌های بزرگ چون چین و روسیه معطوف کرده بود و از این رو دیگر تمایلی به ماندن در افغانستان وجود نداشت.
او همچنین گفت دلایل دیگر آن بود که «افغانستان دیگر مرکز مبارزه با تروریسم نبود»، جنگ در آنجا بسیار طولانی شده بود و هدف تغییر افغانستان به یک دولت مدرن و دموکراتیک از طریق روند ملت‌سازی «غیرواقعبینانه» تثبیت شد.
او در این جلسه سه ساعته در مورد نقش خود به عنوان نماینده ویژه آمریکا برای صلح افغانستان و استراتژی آمریکا در منطقه میان سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ به سوال‌های زیاد اعضای مجلس نمایندگان آمریکا پاسخ داد و در برابر انتقاد شدید آنها از توافقنامه دوحه دفاع کرد.
آقای خلیلزاد گفت که سقوط حکومت جمهوری در افغانستان با پیشروی طالبان در سال ۲۰۲۱ تسریع شد و فرار اشرف غنی، رئیس جمهور پیشین از افغانستان مانع مذاکرات با حکومت برای انتقال سیاسی شد. او مدعی شد که اگر اشرف غنی فرار نمی کرد، طالبان بر اساس توافق قبلی با آمریکا وارد کابل نمی‌شدند.
آقای خلیلزاد افزود که اشرف غنی با تقسیم قدرت با طالبان موافقت کرده بود و قرار بود یک حکومت مشترک از اول سپتامبر ۲۰۲۱ کار خود را آغاز کند.
«مسئولیت این شکست بیشتر متوجه دولت افغانستان و فرار رئیس جمهور غنی است که از حکومت و ارزش‌های آن دفاع نکرد.»
آقای خلیلزاد تاکید کرد که جو بایدن نمی‌خواست خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان را مشروط به توافق میان حکومت اشرف غنی و طالبان بکند و افزود که اگر آقای بایدن می‌خواست، می‌توانست خروج از افغانستان را به تاخیر بیندازد.
سفیر پیشین آمریکا در افغانستان با سوال‌های زیادی در این مورد مواجه شد که چرا طالبان هیچ یک از مواد توافقنامه دوحه را تطبیق نکرده است اما آقای خلیلزاد پاسخ داد تا جایی‌که او معلومات دارد، طالبان تعهدات امنیتی را که در این توافقنامه سپرده بودند، رعایت کرده‌اند.
با این وجود اعضای کنگره آمریکا با اشاره‌های مکرر به گزارش‌های شورای امنیت سازمان ملل به «روابط نزدیک طالبان با القاعده و دیگر گروه‌های تروریستی» در افغانستان این اظهارات آقای خلیلزاد را به چالش کشاندند.
او در پاسخ به این سوال سرنوشت افغانستان چه خواهد شد، گفت: «فصل پایان افغانستان برای آمریکا هنوز نوشته نشده است. بذر ارزش‌هایی را که ما آنجا کاشتیم به مرور زمان به ثمر خواهند رسید.»
خروج پر هرج و مرج نیروهای آمریکایی از افغانستان و بازگشت طالبان به قدرت، خشم و محکومیت شدید اعضای جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا را به دنبال داشت و در چند ماه گذشته روندی از جلسات استماعیه در مورد عملکرد دولت بایدن در ارتباط به خروج از افغانستان در این مجلس برگزار شده است.