طنین همبستگی با جریان مقاومت و اعتراضات مردم افغانستان در چهارمین ‘جشنواره‌ شعر صلصال’

جشنواره‌ شعر صلصال در شهر اوپسالای سویدن امسال چهارمین دوره‌ برگزاری خودش را پشت سر گذاشت. حالا این جشنواره با استمراری که در برگزاری داشته، حالا به یکی از اتفاق‌های مهم ادبیات مهاجرین افغانستان و زبان فارسی در اروپا تبدیل شده است. در جشنواره‌ امسال شعر صلصال بیست شاعر مهاجر از افغانستان و ایران از کشورهای مختلف اروپایی به این جشنواره دعوت شده بودند و در سالن آمفی‌تئاتر دانشگاه اوپسالا شعرهای‌شان را برای علاقمندان اجرا کردند. علی رضایی مدیر اتحادیه‌ صلصال هدف از برگزاری این جشنواره را پاسداشت از فرهنگ و ادبیات جامعه‌ مهاجر فارسی‌زبان در سویدن عنوان کرد و گفت که دوره‌ بعدی این جشنواره گسترده‌تر و به صورت بین‌المللی برگزار خواهد شد. اتفاقات اخیر افغانستان موضوع اکثر شعرهای خوانده شده را به خود اختصاص داده بود. شاعرانی که از سقوط افغانستان به سلطه‌ طالبان اندوه و خشم خود را سروده بودند و با مقاومت‌ها و اعتراضات در برابر آنان هم‌نوایی کردند. ضیا قاسمی شاعر و دبیر این جشنواره در صحبت‌هایش از سیاست سرکوب خشونت‌آمیز اعتراضات و از زندانی کردن و شکنجه‌ شاعران، نویسندگان و روزنامه‌نگاران از سوی طالبان ابراز نگرانی کرده و از مجامع جهانی و کلوپ جهانی قلم خواست تا به این تخطی‌های حقوق بشری توجه و رسیدگی کنند. فریبا حیدری شاعر مهاجر مقیم سویدن درباره‌ مضامین شعرهای جشنواره می‌گوید: «افغانستان، امروز پیچیده در دردی است که تمام استخوان‌هایش را می‌سوزاند، ناله‌ای که دنیا نمی‌خواهد بشنود. شاعر افغانستانی سرشار از همین درد است و سعی دارد به گونه‌ای این درد را باز بگوید. تقریبا تمام شعرهایی که در این جشنواره خوانده شد، فریاد همین درد بودند.» حمیده میرزاد شاعری که از نروژ مهمان جشنواره بود، راجع به شعرهای خوانده در جشنواره می‌گوید: «این شعرها را می‌توان جزء ادبیات پایداری افغانستان دانست. روایت‌هایی که فقط می‌توان آن‌ها را در فضای آزاد تعریف کرد نه در خفقانی که امروز در افغانستان حاکم شده است. این‌جا است که رسالت شاعران مشخص می‌شود. ما صدایی نامیرا خواهیم بود.صدایی که می‌تواند شروع یک جریان جدید از ادبیات پایداری باشد.» مصطفی صمدی شاعری که از آلمان مهمان این جشنواره بود، از برادرش مجتبی صمدی، عکاسی که به دلیل پوشش اعتراضات زنان در هرات بازداشت شده است، یاد کرد و سرود: «از تو دورم دوست من/ پاهایم نمی‌رسد به تو/ دست‌هایم/ دست‌دست می‌کنند/ و تو در تدارک مرگی تازه‌ای/ مرا ببخش انسان!/ برلین زیبای ترسناکی است که مرا اختطاف کرده است/ و هرات را خون‌بها می‌طلبد.» آزیتا قهرمان شاعر نام‌آشنای ایرانی مقیم سویدن که مهمان این جشنواره بود، معتقد است برگزاری چنین جشنواره‌ای‌ فرصتی برای آشنایی شاعران مهاجر با یکدیگر است که هرکدام در کشورهای دور و نزدیک زندگی می‌کنند. فرصتی برای گفتگو درباره‌ ایده‌ها و برنامه‌های نو برای ترجمه، تحقیق و طرح مسائل و تجربیات مشترک.