نویسنده‌گان نگران عقب‌گرد فرهنگی‌اند

ریاست اطلاعات و فرهنگ هرات روز سه‌شنبه، بیست‌وپنجم عقرب، از کتاب «‌هرات در گذرگاه تاریخ» که محتوای آن را تاریخ چندین هزار ساله هرات تشکیل می‌دهد، رونمایی کرد. بیش‌تر موضوعات این کتاب را مقاله‌هایی تشکیل می‌دهد که در کنفرانس هرات در گذرگاه تاریخ در سال ۱۳۹۰ برگزار شده بود. هرچند از آغاز حاکمیت طالبان تا کنون این سومین اثر علمی و فرهنگی است که توسط اداره اطلاعات و فرهنگ طالبان رو‌نمایی می‌شود، اما شماری از نویسنده‌گان نگران هستند که یک‌ بار دیگر با سیاست‌های سخت‌گیرانه طالبان فرهنگ نویسنده‌گی، طبع و نشر عقب‌گرد تاریخی را تجربه کند.
نویسنده‌گان و پژوهشگرانی که در این برنامه حضور داشتند، از حکومت سرپرست طالبان خواستند تا از هر‌گونه تحرکاتی که مخالف فرهنگ و اندیشه اسلامی است، جلوگیری کنند. گل‌احمد نظری آریانا، نویسنده بخش فرهنگی کتاب هرات در گذرگاه تاریخ و دبیر بخش داستان انجمن نویسنده‌گان افغانستان، در این نشست گفت این کتاب مقاله‌هایی را در خود جای داده که تاریخ و تمدن هرات را در عرصه‌های فرهنگی، هنری، سیاسی و تاریخی به درازای دو تا سه هزار سال قبل بازتاب می‌‌دهد. آقای نظری گفت: «اگر شرایط طوری ادامه یابد که ملت و مردم به بیداری لازم نرسند، ما عقب‌گرد تاریخی خواهیم داشت.» وی تصریح کرد که باید انسان‌های آگاه در رهبری نظام قرار گیرند تا زمینه‌های رشد علم و دانش از بین نرود.
با آن‌که تا کنون مقام‌های طالبان در هرات به‌شکل رسمی مانع نشر و پخش کدام اثری نشده‌اند، اما ممانعت دختران از رفتن به مکتب و مسدود ماندن چندین‌ماهه دانشگاه‌های دولتی، نویسنده‌گان و استادان در هرات را نگران کرده است. آنان از این نگران‌اند که در آینده نتوانند دست‌نوشته‌های‌شان را به نشر برسانند.
نعمت‌الله سروری، استاد دانشگاه هرات، با استقبال از رو‌نمایی کتاب هرات در گذرگاه تاریخ گفت که با تغییر نظام نباید جلو رشد علم و داشته‌های فرهنگی در کشور، به‌ویژه در ولایت هرات، گرفته شود. آقای سروری افزود که وضعیت بحرانی و ممانعت‌های موجود که سد راه فعالیت برخی از خبرنگاران، نویسنده‌گان و نهاد‌های فرهنگی است، نمی‌تواند دلیل قاطع بر عقب‌گرد تاریخی فرهنگ و هنر شود؛ اما این شرایط باعث نگرانی بسیاری از نویسنده‎گان و پژوهشگران شده است.
در همین حال مقام‌های محلی حکومت سرپرست طالبان در این نشست، شهر هرات را مهد تمدن و دانش در کشور دانستند و تاکید کردند که باید نویسنده‌گان و فرهنگیان داشته‌های فرهنگی خود را در قالب کتاب‌های مختلف به نشر برسانند.
نعیم‌الحق حقانی، رییس اطلاعات و فرهنگ هرات، از نویسنده‌گان و فرهنگیان خواست که تاریخ و داشته‌های واقعی هنر، صنعت و فرهنگ هرات را با قلم خود به جهانیان معرفی کنند. آقای حقانی با اشاره به وضعیت موجود سیاسی در کشور گفت که این اداره با حمایت از برنامه‌های رونمایی کتاب‌های دانشمندان در تلاش است تا فصل جدیدی را برای فرهنگیان و نویسنده‌گان باز کند.
هرات با پیشینه تاریخی‌اش، همواره به‌عنوان شهر علم و فرهنگ شهرت داشته و چهره‌های بزرگ علمی را در تاریخ کهن خویش پرورش داده است. اکنون با روی کار آمدن حکومت سرپرست طالبان، پس از ۲۰ سال نگرانی‌ها بار دیگر مبنی بر جلوگیری از کار‌های هنری، نویسنده‌گی و طبع و نشر کتاب‌ها بیش‌تر شده است. هرچند طالبان بار‌ها تاکید کرده‌اند که آنان برای رشد علم و دانش، هنر و نویسنده‌گی برنامه‌های جامع روی دست دارند، اما ظاهراً این گفته‌های‌شان تا کنون عملی نشده است.
دیده شود که پیامد‌های تحولات اخیر و حاکمیت دوباره طالبان در کشور در برابر علم و دانش چه خواهد بود.