بودجه سرک بامیان-بغلان برای مبارزه با کرونا صرف شد

یک رسانه داخلی به گزارش «پروژه‌های تحت کار وزارت فواید عامه در بامیان» دست یافته است که نشان می‌دهد ۱۰۰ میلیون دالر بودجۀ ساخت‌وساز شاهراه بامیان_بغلان برای مبارزه با ویروس کرونا به مصرف رسیده است. ساخت‌وساز شاهراه بامیان_بغلان در سال ۲۰۱۸ میلادی در زمان حکومت وحدت ملی از سوی رئیس‌جمهور غنی و سرور دانش، معاون دوم او رسماً آغاز شد. رئیس‌جمهور هنگام گشایش این شاهراه گفت که شاهراه بامیان_بغلان یکی از مسیرهای کلیدی‌ست که مناطق مرکزی را از زندان طبیعت آزاد می‌کند. او در این مراسم هشدار داد که اگر در زمان مشخص‌شده کار این شاهراه به پایان نرسد، شرکت‌های تطبیق‌کننده را «از افغانستان گم می‌کند.» اما اکنون که سه سال از آغاز کار این پروژه می‌گذرد، پیش‌رفتی در ساخت این شاهراه دیده نمی‌شود. بر بنیاد گزارش وزارت فواید عامه، «کار ساختمان سرک بامیان_بغلان به ۶ قسمت تقسیم شده است.» کار ساخت قسمت نخست این سرک با شرکت «چنگ‌داو» قرارداد شده است. طول این سرک ۲۴ کیلومتر با هزینهٔ «۲۲۷۹۹» دالر است که به تاریخ ۱۰/۶/۲۰۱۸ آغاز شد و قرار بود در جریان ۷۶۰ روز تا تاریخ ۲۹/۷/۲۰۱۸ میلادی تکمیل و بهره‌برداری سپرده شود، اما با این‌که زمان قرارداد به پایان رسیده، تنها ۳۴.۴ درصد کار این پروژه تطبیق شده است. بر بنیاد این گزارش، بخش دوم سرک بامیان_بغلان به طول ۲۳.۰۴ کیلومتر با شرکت ترکی «اینیز» به مبلغ «۲۱۷۲۵۳۰۱» دالر قرارداد شد که باید در جریان ۸۴۰ روز از تاریخ ۲۷/۱۰/۲۰۱۹ تا ۱۳/۲/۲۰۲۲ به پایان می‌رسید، اما پیش‌رفت در این بخش با گذشت نزدیک به ۴۰ درصد زمان مشخص‌شده، ۳.۲ درصد بوده است. بخش‌های سوم و چهارم سرک بامیان_بغلان به طول ۵۹.۲۴ کیلومتر هنوز در مرحلۀ تدارکاتی قرار داشته و مرحلۀ استملاک در این دو بخش جریان دارد. بر بنیاد گزارش وزارت فواید عامه، بخش پنجم سرک بامیان_بغلان که طول آن ۱۹.۵۸ کیلومتر است، با شرکت ترکی «لیمک» به ارزش «۲۶۳۵۵۲۰۶» دالر برای مدت ۸۰۰ روز قرارداد شد، اما پیش‌رفت در این بخش ۵۰ درصد است و با این‌که ۲۹ درصد از زمان تعیین‌شده برای تطبیق پروژه گذشته است، کار روی آن برای سه ماه به دلیل تهدیدهای امنیتی به تعویق افتاد. بخش پایانی یا ششم سرک بامیان_بغلان که ۲۴.۵۸ کیلومتر طول دارد، با شرکت «چنگ‌داو» به مدت ۱۰۸۰ روز از ۲/۴/۲۰۱۸ تا ۱۷/۳/۲۰۲۱ قرارداد شد، اما با گذشت ۸۲ درصد زمان این قرارداد، کار این بخش ۲۲.۴۴ درصد پیش رفته است. محمدعلی شهرستانی، رئیس ادارهٔ حفظ و مراقبت سرک‌های بامیان می‌گوید، پروژه‌های توسعه‌یی مربوط ریاست حفظ و مراقبت سرک‌ها نمی‌شود و شرکت‌های قراردادکننده به آن‌ها پاسخ‌گو نیستند. شورای ولایتی بامیان نیز با نگرانی می‌گوید که زمان قرارداد دو بخش پنجم و ششم سرک بامیان_بغلان به پایان رسیده، اما پیش‌رفت کاری در این دو بخش حدود ۱۹ درصد است. محمدحسن اسدی، عضو شورای ولایتی بامیان می‌گوید که از مقام‌های حکومتی خواستار تسریع و شفافیت در تطبیق پروژه‌ها در بامیان است. شماری از بازرگانان و مسئولان شرکت‌های خصوصی محلی ولایت بامیان هم می‌گویند که از سه سال به این‌سو با شرکت «چنگ‌داو» که بخش ششم سرک بامیان_بغلان را قرارداد کرده، کار کرده‌اند‌، اما این شرکت در حدود ۲.۵ میلیون دالر از آنان بدهکار است. محمدشریف امامی، مسئول شرکت «تمدنِ بامیان» و نمایندۀ شرکت‌های معترض در این باره می‌گوید: «شرکت چنگداو از شرکت‌ها گرفته تا سبزی‌فروش و صراف ۲.۵ میلیون دالر بدهکار است.» خواستیم در این زمینه دیدگاه مسئولان شرکت چنگ‌داو را داشته باشیم، اما با تلاش‌های پی‌هم موفق نشدیم. سیدانور رحمتی، والی بامیان نیز پیش‌رفت کار سرک بامیان_بغلان را رضایت‌بخش نمی‌داند. به گفته‌ٔ او، تلاش‌های ادارهٔ محلی بامیان با هم‌کاری وزارت فواید عامه برای تطبیق درست این پروژه‌ بی‌نتیجه بوده است. اشرف حق‌شناس، سخنگوی وزارت فواید عامه دربارۀ گزارشی که از این وزارت در اختیار این رسانه قرار گرفته است، چیزی نمی‌گوید، اما تأیید می‌کند که ۱۰۰ میلیون دالر بودجۀ بخش‌های سوم و چهارم سرک بامیان_دوشی با هماهنگی بانک جهانی در بخش مبارزه با کرونا مصرف شده است. به گفتهٔ او، بانک جهانی این بودجه را تا سال ۲۰۲۱ برمی‌گرداند. آقای حق‌شناس می‌گوید: «پروژۀ بامیان_بغلان، از پروژه‌های مهم ملی است که ۱۵۲ کیلومتر طول دارد و عملاً کار در چهار بخش این سرک جریان دارد و کار دو بخش دیگر در مرحلۀ تدارکاتی‌ست.» کار ساختمانی سرک بامیان_بغلان به طول ۱۵۲ کیلومتر و به ارزش بیش از ۱۷۷ میلیون دالر آمریکایی در اوایل سال ۲۰۱۸میلادی آغاز شد و قرار است این سرک در سال ۲۰۲۲ میلادی به بهره‌برداری سپرده شود. از شاهراه بامیان_بغلان به عنوان بدیل شاهراه سالنگ‌ها هم یاد می‌شود.