اختراع دانش‌جویان البیرونی چه مزایایی دارد؟

برای نخستین بار در کشور گروهی از دانش‌جویان جوان دانشکده مهندسی برق در دانشگاه البیرونی در ولایت کاپیسا، موفق به ساخت دستگاه انتقال جریان برق به‌گونه بی‌سیم شده‌ است. این دستگاه در حال حاضر ظرفیت تولید برق ۹ تا ۳۰ ولت را دارد. چنان‌چه دانش‌جویان دانشگاه البیرونی می‌گویند، این دستگاه می‌تواند برق را از یک نقطه به نقطه‌ای دیگر بین فاصله ۱۰ تا ۷۰ سانتی‌متر بدون استفاده از سیم و یا کیبل، انتقال دهد. اعضای این گروه می‌گویند که در صورت فراهم بودن امکانات، آنان می‌توانند این پروژه را گسترش دهند و در گام نخست دانشگاه البیرونی را به برق بی‌سیم و رایگان وصل کنند.
کارکرد این دستگاه طوری است که نخست به یک دستگاه تغذیه برق وصل می‌شود و سپس این دستگاه در اطراف خود ساحه مقناطیسی ایجاد می‌کند. دستگاه گیرنده‌ برق که در ساحه نفوذ این سیستم مقناطیسی قرار دارد، می‌تواند برق را با گیرنده‌های ویژه، به خود جذب کند.
احمد‌رویین ژرف‌اندیش، نوید رحمانی، احمد‌سلیم عرفانی، عبدالفهیم حکیمی، جاوید ناظری، محمدهادی رامش و عبدالرحمان شهرستانی، از اعضای این گروه‌اند که در مدت یک ماه موفق به ساخت دستگاه انتقال برق به‌گونه بی‌سیم شده‌اند. احمد‌رویین می‌گوید، آنان از کسانی‌اند که برای نخستین بار این پروژه آزمایشی را در کشور عملی کرده‌اند. او می‌افزاید: «این دستگاه مانند ترانسفارمر بدون هسته است که از دو سیم‌پیچ ساخته شده و وسایلی را که در ساخت این دستگاه کار گرفته‌ایم، خیلی گران‌قیمت است.» او بیشتر توضیح می‌دهد: «در حال حاضر این پروژه برق بی‌سیم برای پوهنتون البیرونی در حد طرح و دیزاین است. اگر در آینده تطبیق شود، به بودجه و زمان بیشتر نیاز است.» به گفته رویین، این دستگاه در حال حاضر ظرفیت تولید برق ۹ تا ۳۰ «ولت» بی‌سیم را دارد و می‌تواند برق را بین فاصله ۱۰ تا ۷۰ سانتی‌متر انتقال دهد.
نحوه کارکرد این پروژه طوری است که در گام نخست دستگاه تولید و یا انتقال برق بی‌سیم باید به یک منبع تغذیه برقی وصل شود. این دستگاه در لحظات نخست می‌تواند در اطرافش یک ساحه مقناطیسی ایجاد کند. فاصله ساحه مقناطیسی دستگاه تولید شده برای فعلاً کوتاه است، اما در صورتی که بیشتر روی آن کار شود، ممکن افزایش یابد. بنابراین، وسایل برقی از جمله چراغ‌های برقی فلور (شمع سفید) و همه وسایلی که دارای مکانیسم برقی باشند، اگر در فاصله ۷۰ سانتی‌متری این دستگاه قرار داده شوند، بدون سیم و به‌گونه خودکار به برق وصل می‌شوند و فعالیت را آغاز می‌کنند.
نوید رحمانی، عضو این گروه، در مورد مزایای انتقال برق بی‌سیم توضیح می‌دهد: «پروژه تا فعلاً در حد آزمایشگاهی است و اگر قرار باشد آن را در حد پروژه‌های صنعتی و در یک ساحه بزرگ‌تر طرح کنیم، جلوگیری از آلوده‌گی محیط زیست، کاهش هزینه کیبل‌کشی، مدیریت درست استفاده از برق، انتقال ایمن انرژی برق، کاهش تلفات و هزینه‌های ناشی از آن در انتقال با سیم کیبل، سازگار بودن با محیط زیست و سهولت چارچ وسایل الکترونیکی از مزایای این اختراع است.»
در کنار این، دسترسی به برق رایگان، از مزایای دیگر این اختراع است. اگر تنها دستگاه تولید شده را به یک منبع برقی وصل کنیم، می‌توانیم برق رایگان برای وسایل برقی دیگر تولید کنیم. خود دستگاه تولید شده انرژی کمتری نیاز دارد.
اعضای گروه مخترع برق بی‌سیم همچنان خاطرنشان می‌سازند که با استفاده از سیستم بی‌سیم، می‌توان به مناطق صعب‌العبور برق منتقل کرد. به گفته آن‌ها، حالا که افغانستان یک کشور کوهستانی است، می‌توان با گسترش و سرمایه‌گذاری روی این اختراع، به بیشتر نقاط دشوارگذر آن برق‌رسانی کرد.
احمدسلیم عرفانی، عضو دیگر این گروه، می‌گوید در صورتی که آنان مورد حمایت بازرگانان و مسوولان قرار بگیرند، مناطق زیادی به برق رایگان دسترسی پیدا خواهند کرد. آقای عرفانی اضافه می‌کند که گروه آنان روی برآورد هزینه‌ها، بررسی زیان‌های برق بی‌سیم برای انسان‌ها و ترتیب فهرستی از تجهیزات مورد نیاز کار می‌کند تا در گام نخست بتوانند دانشگاه البیرونی در کاپیسا را به برق بی‌سیم وصل کنند.
تاکنون هیچ فرد یا نهادی از گسترش و تطبیق پروژه این گروه مخترع، اعلام حمایت نکرده است؛ اما اگر نگاهی به پیشینه این اختراع بیندازیم، برای نخستین بار در جهان نیکلولا تسلا، مخترع و دانشمند صربستانی، در اوایل قرن بیستم میلادی از نخستین کسانی بود که ایده انتقال برق به‌گونه بی‌سیم را طرح کرد. نیکولا تسلا می‌خواست برق را رایگان به همه نقاط جهان به‌گونه مساوی و بدون استفاده از سیم و یا کیبل، توزیع کند. ایده او اما تاکنون به‌عنوان یک رویا باقی مانده بود. با این وصف، دانش‌جویان دانشگاه البیرونی در کاپیسا موفق شده‌اند این رویا را به حقیقت بدل کنند.
در افغانستان نبود امکانات و آرامش روحی سبب شده که کمتر کسی بتواند ایده‌های خلاقانه خود را تطبیق و در عمل پیاده کند. با این حال هستند تعدادی که در چنین شرایطی، طرح درمی‌اندازند و به منصه اجرا می‌گذارند. دختران روباتیک‌ و دانش‌جویان مخترع برق بی‌سیم، از نمونه‌های آشکار این جمله هستند. همچنان در بیست سال گذشته جوانان خلاق زیادی در کشور حضور داشتند، اما به دلیل نبود‌ کار‌ و عدم حمایت حکومت‌ها، مجبور به ترک کشور شده‌اند. با توجه به گسترش فقر در کشور و ناتوانی طالبان در مدیریت وضعیت، روشن نیست که آیا این جوانان می‌توانند به آرزوی خود که همانا توزیع برق بی‌سیم در کشور است نایل شوند یا خیر.