فرهنگیان بدخشان خواهان قرار گرفتن «شورچای» در فهرست غذاهای محلی جهان شدند

برخی فرهنگیان در بدخشان به این باوراند که شورچای به عنوان یک غذای محلی با پیشینۀ تاریخی طولانی‌مدت در بین مردم این ولایت مروج بوده و مصرف بیشتر دارد.
آنان خواستار جا دادن شورچای در فهرست‌ غذاهای محلی جهان هستند.
آنان می‌گویند، شورچای غذای است که بر علاوۀ استفادۀ روزمره، در سفره‌هایی که برای مراسم شادی و غم، نشست‌های دسته‌جمعی مردم و حتا مهمانداری پهن می‌شود، جای ویژه دارد.
شمس‌علی شمس، شاعر، نویسنده و پژوهشگر در بدخشان می‌گوید، شورچای از گذشته‌های دور به این سو در بین مردم بدخشان مروج بوده و خانواده‌ها تا امروز آن را تهیه می‌کنند:
“شورچای حالا غذای خیلی‌ها معمول و مروج در میان ثروتمندان و فقرا است که این دو باعث تداوم استفاده از شورچای در هر موقعیت و شرایط شده است که به آن هویت و رنگ تاریخی، اجتماعی وحتی فرهنگی بخشیده است. شایسته می‌پندارم که شورچای به عنوان یک غذای مروج و معمول تاریخی و کثرت استفاده به یک غذای معتبر در قطارغذاهایی جهانی حساب شده و برایش اهمیت تاریخی ویژه بخشیده شود.”
حدود سه ماه پیش حتی نشستی زیر نام “شعر در نفس‌های گرم شورچای بدخشانی” در شهر فیض‌آباد، مرکز ولایت بدخشان برگزار شد که شاعران و فرهنگیان در کنار صرف شورچای، شعرهایی را که در وصف این غذای محلی سروده بودند، به خوانش گرفتند.
عبدالبصیر وثیق، شاعر و یکی دیگر از فرهنگیان بدخشان می‌گوید، در پی مهاجرت‌های گسترده، حالا شورچای فراتراز مرزهای افغانستان رفته است:
“شورچای یکی از نوشیدنی‌های صبحانه برای مردم بدخشان، مردمان شمال و مردم افغانستان است وحتی بدخشانی‌هایی که بیرون از افغانستان هستند، از این نوشیدنی مرغوب استفاده می‌کنند.”
شماری از باشندگان ولسوالی‌های مختلف بدخشان نیز می‌گویند، برخی از خانواده‌های فقیر از شورچای به عنوان غذای ارزان حتی روزانه سه وقت هم استفاده می‌کنند.
امرخدا، باشندۀ ولسوالی مایمی درواز می‌گوید:
“اکثرخانواده‌های را من می‌شناسم که سه وقت حتی از طرف شب هم شورچای استفاده می‌کنند، این از یک لحاظ فرهنگ مردم شده و از لحاظ دیگر ناشی از پائین بودن اقتصاد مردم است.”
عبادالله، باشندۀ ولسوالی کشم بدخشان می‌گوید، خانواده‌ها در بدخشان شورچای را به عنوان یک غذای مقوی در ماه رمضان هنگام سحری نیز تهیه و صرف می‌کنند:
“این یک غذای قوی و در ضمن فرهنگ بدخشانی‌هاست، اگر کسی از این غذا سحری استفاده کرد تا عصر سر حال بوده، مقاومت بدن‌اش بالا رفته و شخص تا ناوقت‌های روز گرسنه نمی‌شود.”
به گفتۀ فرهنگیان و باشندگان بدخشان، شورچای از ترکیب، شیر، چای سیاه، چهارمغز، نمک و قیماق تهیه شده و این غذای محلی نه تنها در بدخشان، بلکه در ولایت‌های دیگر به شمول کندز، تخار، بغلان و برخی مناطق دیگر علاقمندان زیاد دارد.
به گفتۀ آنها، شورچای برای خانواده‌های ثروتمند با مصارف بیشتر یک غذایی قیمتی و لذیذ است که با کلچه‌های نمکی خاص صرف می‌شود، اما برای خانواده‌های کم درآمد و نادار با مصارف مواد اندک یک غذای ارزان و اقتصادی است.
به اساس معلومات فرهنگیان بدخشان، شورچای را بازرگانان بدخشانی در زمانه‌های قدیم که برای تبادله کالاهای بازرگانی به کشور چین رفت و آمد داشتند، از منطقۀ خودمختار تبت چین که بر سر راه ابریشم واقع شده بود، به بدخشان انتقال دادند که تا امروز در بین مردم چندین ولایت شمالی و شمال‌شرقی از جمله بدخشان مروج است.