محرومیت زنان از کار و تحصیل به اقتصاد افغانستان زیان می‌رساند

کارشناسان مسایل اقتصادی می‌گویند چرخه اقتصاد یک کشور بدون کار حدود نصف نفوس یک کشور به گردش نمی‌آید. به اساس گزارش اخیر بانک جهانی، محرومیت زنان از کار و اشتغال به اقتصاد افغانستان حدود یک میلیارد دالر امریکایی صدمه رسانیده است.
زنان افغان قبل از وضع محدودیت‌ها برحق کار و آموزش شان از سوی طالبان در مقام‌ها و عرصه های مختلف زنده گی مشغول کاربودند و در رشد اقتصاد افغانستان سهم داشتند. اما به دلیل ممنوعیت کار آنان از طرف طالبان درمدت کمتر از سه سال از فرصت های کاری و عواید دور مانده اند.
سلما الکوزی، کارشناس مسایل اقتصادی و مالی در افغانستان می گوید که قبل از روی کار آمدن طالبان، اقتصاد افغانستان در سال ۲۰۲۰ به دلیل همه گیری کوید ۱۹ با رکود مواجه بود و با آمدن طالبان وضعیت از بد بدتر شد.
خانم الکوزی گفت:”زنان با مشکلات بسیار زیادی روبرو استند نه تنها اینکه زنان با مشکلات اقتصادی روبرو استند بلکه بخاطر این مسله اقتصاد تمام کشور با چالش روبرو است. بخاطریکه درهیچ کشوری چرخه اقتصاد بدون۵۰ فیصد نفوس کشور به چرخش نمی آید. به اساس راپور ۲۰۲۲بانک جهانی افغانستان بیشتر از ۴۱ میلیون نفوس دارد و بیشتر از ۴۵ فیصد نفوس زنان استند و این زنان که خانه نشین شده اند، وضعیت اقتصاد بدتر شده است.”
بر اساس گزارش اخیربانک جهانی حدود ۹۵ فیصد مردم افغانستان در وضعیت بد اقتصادی بسر می‌‍برند. خشکسالی، بحران بشری، و آفات طبیعی باعث بدتر شدن وضعیت شده است. دراین میان زنان به دلیل محروم ماندن از حق کار و در آمد، صد درصد با فقر روبرو استند و سطح اشتغال آنها کاهش یافته است.
سلما الکوزی می افزاید که هرفرمان طالبان زنان بیشتری را خانه نیشین می‌کند. اوافزود: “تعدادی خانواده های که نان آور شان زنان بودند با فقر صد فیصد روبرو استند، بخاطریکه زنانی که نان آور بودند خانه نشین شده اند و چون کار ندارند و معاش ندارند. از نظر اشتغال سطح اشتغال مردان در سال ۲۰۲۲ هفتادو پنج فیصد بود و از زنان یازده فیصد بود و همو فیصدی بود که شامل خانم های بود که معاش می گرفتند و اجازه نداشتند در برخی دفاتر کار می کردند. با هرفرمانی که طالبان صادر کردند زنان بیشتر خانه نیشین شدند.”
پرستو یاری فعال حقوق زنان می گوید در جامعه‌ای که زنان حق کارو منبع عاید نداشته باشند، اقتصادخانواده با مشکل، اقتصاد جامعه با تزلزل مواجه شده و زنان نیز تحت فشار روحی و روانی قرار می گیرند و خشونت خانواده گی افزایش میابد.
او گفت: “وقتی زن در بیرون کار نداشته باشد، منبع درآمد نداشته باشد و استقلالیت اقتصادی نداشته باشد مطمیناً که دسترسی به حقوق اساسی ندارد. آسیب های که می‌بینند زنانی اند که در خانه مرد ندارند و نان آور خانواد ه استند. این زنان اکنون بیکار استند با وضعیت بد اقتصادی روبرو استند.”
به عقیده کارشناسان ادامه محرومیت زنان از حق کار بر اقتصاد کشور تاثیر ناگوار بجا می‌گذارد.
کریمه بنون، استاد دانشگاه میشیگن می‌گوید:”ما می بینیم که منع حق کار به زنان آسیب میرساند. به خانواده های شان صدمه میرساند، قابلیت حمایت از خانواده توسط آنان را متضرر می‌سازد. این امر به خصوص در کشور که پس از چندین دهه جنگ شماری زیادی زنان بیوه در آن زندگی میکند زیانبار تمام می‌شود.”
بنون افزود: “به اساس ارقام مختلف ما می‌توانیم بگوییم که به تمام اقتصاد افغان صدمه می‌رساند. یک احصائیه را که من در این اواخر دیدم این است که تولیدات ناخالص داخلی افغانستان فقط در یکسال پس از منع حق کار زنان کاهش یافته است بناً این کار وضعیت بشری و اقتصادی را بدتر می‌سازد.”
با آنکه اخیراً وزارت خارجه ایالات متحده امریکا در چارچوب ایتلاف استقامت اقتصادی زنان، سه برنامه جدید آموزشی و کارگشایی را برای زنان افغان معرفی کرد. اما کارشناسان معتقد استند که کشورهای جهان باید برای اعاده حق کار و تحصیل زنان افغان، بیشتر تلاش کنند تا اقتصاد افغانستان رشد کند.