تشکیل گروه “سازمان همکاری های شانگهای-افغانستان”

پاکستان از پیشنهاد احیای گروه سازمان همکاری شانگهای-افغانستان حمایت می کند. پیش از این، پیشنهاد از طرف قرقیزستان در نشست “فرمت مسکو” در کازان ارائه شده بود. اکنون این موضوع توسط رئیس وزارت خارجه پاکستان در اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای در بیشکک اعلام شده است. به گفته وی، از سرگیری کار گروه تماس به حفظ ثبات منطقه ای از طریق تضمین آن در افغانستان، ارتقای گفت وگو با طالبان و کمک به آنها برای تقویت پتانسیل ضد تروریسم کمک خواهد کرد.
در این باره سوالاتی را با کارشناسان در بررسی می کنیم، آیا احیای گروه سازمان همکاری شانگهای-افغانستان ضروری است؟ آیا این گروه به حفظ ثبات منطقه ای کمک خواهد کرد؟ طالبان* به عنوان حاکمان افغانستان میتوانند از این فرصت و پیشنهاد در راستای منافع ملی و منطقه ای استفاده کنند؟
در این باره آقای چاووش، رئیس حزب حرکت بزرگ ملی خط میانه گفت عضویت افغانستان در سازمان همکاری های شانگهای از گذشته های دور یک امر ضروری بوده است. این چطور امکان پذیر است که کشور های همسایه افغانستان به شمول ایران پاکستان و هندوستان و کشور های آسیای میانه عضو سازمان همکاری های شانگهای هستند و افغانستان که در قلب این کشور ها قرار دارد عضو نباشد، عدم حضور افغانستان در ترکیب این سازمان یک خلأ است.
بدون مشارکت افغانستان کار سازمان همکاری های شانگهای ناقص می ماند چرا که افغانستان مرکز ترانزیت، ترانسپورت و روابط و همکاری ها در بین کشور های عضو است، بدون در نظر داشت این که در قدرت چه کسی است.
در جهانی که بر پایه ارتباطات استوار است، آسیای میانه می خواهد به بحر هند راه داشته باشد و روابط تجارتی سیاسی- اقتصادی قوی داشته باشند و همکاری های موثر صورت بگیرد، بدین لحاظ هم افغانستان باید هر چه زودتر عضویت سازمان همکاری های شانگهای را به دست بیاورد؛
مردم افغانستان نیز به این امر ضرورت دارند و از نگاه اقتصادی میتواند باعث ایجاد فرصت های کاری و درآمد زایی شود و از نگاه سیاسی میتواند کشور ها و روابط دیپلماتیک و سیاسی آنها را به یکدیگر نزدیک کند؛
آقای چاووش بر این باور است که این نوع روابط بین المللی را فقط باید از منظر ملی و منافع آن برای افغانستان مشاهده کرد و ارتباط دادن آن با توانایی های حاکمان فعلی افغانستان اولویت ندارد.
آقای برنا صالحی، کارشناس مسائل سیاسی در این مورد می گوید که در عدم موجودیت مشروعیت ملی و شناسایی بین المللی حاکمیت موجود افغانستان، هرچند احیای گروه سازمان همکاری شانگهای- افغانستان یک قدم مثبت بوده برای حفظ ثبات منطقه ای کمک چندانی کرده نمی تواند و طالبان هم در عدم رابطهٔ رسمی دولت به دولت با کشورهای منطقه و قدرت های بزرگ استفادهٔ لازم ازین فرصت را برده نمی توانند .
ثبات منطقه با محوریت حضور افغانستان در گروه سازمان همکاری شانگهای در قدم نخست مستلزم وجود یک دولت ملی با شناسایی بین المللی در افغانستان است که متاسفانه یک چنین شانسی را از طالبان منحیث حاکمان موجود افغانستان از یک طرف سیاست ها و برنامه های خودشان در ارتباط به تعلیم زنان و مسالهٔ حقوق بشر گرفته و از جانبی هم اغراض ‌‌و مقاصد کشورهای منطقه و قدرت های بزرگ که در تفاهم و اجماع به هم قرار ندارند کار را به طالبان و همینگونه سازمان های منطقه ای و بین المللی مشکل کرده است .
به گفته آقای صالحی حتی همین پاکستانی که در برخی مجامع بین المللی گاهی برای طالبان لابی می کند تا هنوز حاضر نه شده است که رسماً حاکمیت موجود در افغانستان را منحیث دولت به رسمیت بشناسد.
یادآوری می شود افغانستان به عنوان عضو ناظر در سازمان همکاری های شانگهای حضور دارد و طالبان نیز از اشتراک در جلسات این سازمان ابراز خرسندی کرده و امیدوار به راه یافتن در جمع اعضای ثابت این گروه میباشند.