وزارت خارجه اعلام کرده است که در جریان سفر هیات عالی‌رتبه افغانستان به ازبکستان موافقت‌نامه ۱۰ ساله برق میان دو کشور از سوی سرپرست شرکت برشنا و مدیر شبکه ملی برق ازبکستان امضا شده است.
برق ۵۰۰ کیلوولت ازبکستان
وزارت خارجه افزوده که بر مبنای این موافقت نامه، پس از تکمیل لین انتقال برق ۵۰۰ کیلوولت که توسط ازبکستان و حمایت مالی بانک انکشاف آسیایی به ارزش حدود صد میلیون دالر امریکایی احداث می شود در سال اول و دوم ۴.۲۵ گیگاوات در ساعت و در سال‌های بعدی ۶ گیگاوات در ساعت انرژی برق به افغانستان صادر خواهد کرد. وزارت خارجه تاکید کرده که با تطبیق این موافقت نامه، برق ۲۴ساعته به ولایات شمالی، مرکزی، جنوب و جنوب غربی و پایتخت کشور فراهم می شود. توحیدالله توحیدی، سخنگوی شرکت برق برشنا گفت: “این برق که ظرفیت ۵۰۰ کیلوولت را دارد ۱۰۰۰ میگاوات برق تولید می‌کند. احداث و انتقال آن ۷۰۰ روزکاری را شامل میشود که بودجه ساخت این لین ۱۲۰ میلیون دالر آمریکایی هزینه دارد که از سوی بانک انکشاف آسیایی تمویل میشود.” مطابق این قرارداد، مدت زمان آن ۱۰ سال است و پس از آن نظر به شرایط دوباره تمدید خواهد شد. این لین ۵۰۰ کیلوولت قرار است برای ولایات مختلف افغانستان و در بخش‌های مختلف چون صنعت، تجارت، زراعت و خانه‌های رهایشی استفاده شود.
کمبود یا نبود برق
این در حالی است که در پی کاهش برق وارداتی تاجیکستان به افغانستان، شرکت برق برشنا واردات برق از ازبکستان را روی دست گرفته است. در حال حاضر از ۴۶۰ میگاوات برق ازبکستان، ۱۴۰ میگاوات آن برای ولایات شمال و حدود ۳۰۰ الی ۳۲۰ میگاوات دیگر آن برای کابل، لغمان و ننگرهار اختصاص داده شده است. با این که شهروندان پایتخت از قطع گاه و بی گاه برق شکایت دارند اما آقای توحیدی گفت: “ما در ایام بهار و خزان قطعی برق نداریم، زیرا مصرف شهروندان از وسایل برقی کمتر است اما در فصول تابستان و زمستان بیشترین مصرف برق وجود دارد زیرا از وسایل برقی پرمصرف استفاده میشود. به همین دلیل گاهی مجبور به قطع برق می‌شویم. تولید برق کابل بین ۴۶۰ الی ۴۸۰ میگاوات است ولی در این ایام سال مصرف برق تا ۷۰۰ میگاوات نیز بالا می‌رود و همین ما را دچار چالش می‌کند.” سخنگوی این شرکت افزود که “ما از شهروندان خواهان صرفه جویی هستیم تا زمان انتقال لین دوم دچار کمبود برق نگردیم.” با همه این‌ها حدود ۲ و نیم سال برای ساخت زیربناهای این قرارداد زمان می‌برد تا به بهره برداری سپرده شود.
مشکلات و چالش برق در افغانستان
از سوی دیگر بیشتر اوقات لین‌های برق در مسیر ولایات به دلیل درگیری‌ها، باد و باران نیز قطع میشود. شرکت برشنا اعلام کرده بود که لین برق ۲۲۰ کیلوولت وارداتی پایه شماره ۲۵۴ از خُلم به طرف پلخمری در فاصله ۸۳ کیلومتری در ساحه چشمه شیر ولایت بغلان ناوقت روز دوشنبه (۳ سنبله) بر اثر جنگ قطع شده بود. شرکت برشنا یادآور شد که هر چند در یک ماه گذشته به جز دو مورد تخریب پایه که دلیل آن درگیری‌ها بوده، مشکل جدی برای پایه‌های برق در کشور ایجاد نشده اما اکثر اوقات تخریب لین‌ها و پایه‌های برق ناشی از جنگ و درگیری یا باد و باران یا طوفان صورت می گیرد. این مشکلات در مسیرهای مختلف چون بغلان، فاریاب، قندهار و همچنان مناطقی از سروبی رخ می‌دهد. به گفته شرکت برشنا اکنون مسیر میدان وردک – غزنی به خصوص مسیر سالار، شش گاو و سیدآباد بیشترین آسیب پذیری را دارد که لین ۲۲۰ کیلوولت به گفته مسولان شرکت برشنا گاهی به دلیل درگیری و جنگ و گاهی هم به دلیل خواسته های نامعقول عده‌ایی از افراد و اشخاص خراب میشود. آقای توحیدی گفت که این شرکت هر هفته حداقل ۲ بار برای ترمیم لین برق در این ساحه اقدام می‌کنند اما پس از ۲ تا ۳ روز دوباره با مشکل رو به رو هستند.
