گرسنه‌گی و فقر گسترش یافته است

پس از سقوط جمهوریت در ماه آگست، بیش‌تر کمک‌های بین‌المللی در افغانستان قطع شد و این باعث شد که فقر و گرسنه‌گی در بین مردم شدت بگیرد و رکود بانک‌ها اقتصاد کشور را فلج کند. حالا جمعیت عظمیی نیاز اساسی به کمک‌های غذایی و اولیه دارند. گفته می‌شود با ادامه‌ این وضعیت، افغانستان با یک بحران انسانی روبه‌رو خواهد شد.
شفاخانه‌ها و مکاتب توانایی پرداخت معاش کارمندان خود را ندارند و بسیاری از مردم نمی‌توانند مواد غذایی کافی برای زنده‌گی روزمره‌شان خریداری کنند. این مساله بحران گرسنه‌گی در افغانستان را وخیم‌تر می‌کند. ویکی آکن، مدیر کمیته بین‌المللی نجات در افغانستان، می‌گوید: «این نهایت ناامیدی است که ما مردم را در این وضعیت می‌بینیم و به نظر می‌رسد که این بحران هر روز در افغانستان افزایش خواهد یافت.»
بحران فقر و گرسنه‌گی
براساس برنامه جهانی غذای سازمان ملل، بیش از ۲۲ میلیون نفر، یعنی بیش از نیمی از جمعیت کشور، با بحران گرسنه‌گی مواجه‌اند. برنامه جهانی غذای سازمان ملل نیز تضمینی برای برنامه‌های آینده‌اش ندارد.
تحقیقات نشان داده است که از سال ۲۰۲۰ به این سو، زمانی که افغانستان با خشک‌سالی مواجه شد، این وضعیت افزایش یافت و در ماه سپتامبر سال ۲۰۲۱ بیش از ۱۴ میلیون نفر در معرض خطر فقر و گرسنه‌گی ثبت شده‌اند. هم‌چنان این سازمان تخمین زده است که در ماه دسامبر ۹۵ درصد از جمعیت مصرف غذای کافی نداشتند و وضعیت اقتصادی کشور و خانواده‌ها رو به بدتر شدن است.
مقام‌های سازمان ملل گفته‌اند که وضعیت فقر و گرسنه‌گی با سرعتی بی‌سابقه رو به افزایش است.
مری الن مک گروتی، مدیر برنامه جهانی غذا، گفت: «من هرگز فکر نمی‌کردم که به این سرعت وضعیت اقتصادی افغانستان رو به رکود برود. آمار سوءتغذیه در بین اطفال هفته به هفته بیش‌تر می‌شود و از چند ماه گذشته دو برابر شده است. شفاخانه‌ها از کودکانی پر شده‌اند که بیماری سوءتغذیه و کمبود وزن دارند.»
در حال حاضر این کشور با بدترین وضعیت فقر و خشک‌سالی در ۳۰ سال گذشته مواجه است و با رکود اقتصادی بسیاری از دهقانان در حومه‌های شهر نمی‌توانند به کار کشاورزی خود ادامه دهند و هم‌چنان در جای دیگری نیز نمی‌توانند شغل مناسبی داشته باشند.
مک گروتی گفت: «رکود اقتصادی، بالا رفتن قیمت مواد غذایی و سوختی و تاثیر خشک‌سالی همه‌ این‌ها باعث شده است که گرسنه‌گی و سوءتغذیه در سراسر کشور شکل بگیرد.»
رکود نظام اقتصادی
بعد از سقوط کابل و خروج نیروهای امریکایی، کمک‌های بین‌المللی به افغانستان قطع شد و این منجر به بحران ارزی، فقر گسترده و پایین آمدن خدمات عمومی مانند مراقبت‌های بهداشتی شد.
آکن گفت: «قبل از ماه آگست نیز وضعیت اقتصادی خوبی در افغانستان حاکم نبود؛ اما بعد از ۱۵ آگست که کمک‌ها قطع شد، تحریم‌ها اعمال شد و بودجه رو به خلاصی رفت، وضعیت اقتصاد کشور نیز سقوط کرد.»
ارزش پول افغانستان پس از سقوط جمهوریت به‌شدت کاهش یافت.
در ماه سپتامبر آمار فقر در افغانستان ۷۲ درصد تخمین زده شده بود که با فروپاشی دولت، اقتصاد نیز با رکود مواجه شد و تقریباً تمام بخش‌های زنده‌گی در کشور را تحت تاثیر قرار داد. پس از آن مردم توانایی خرید مواد غذایی را نداشتند، راهی برای یافتن شغل مناسب را از دست دادند و حتا دسترسی به مواد سوختی و مراقبت‌های بهداشتی نیز از آن‌ها گرفته شد. بعد از ماه سپتامبر، سازمان ملل تخمین زده است که ممکن است تقریباً ۹۷ درصد از جمعیت کل کشور با فقر روبه‌رو شوند.
اینگی سدکی، مدیر ارتباطات در کمیته بین‌المللی صلیب سرخ در افغانستان، گفت: «در حال حاضر وضعیتی که ما در افغانستان شاهد آن هستیم، کم‌کم تبدیل به یک بحران می‌شود. مثلاً نبود پول نقد در بین مردم و عدم پرداخت معاش، خودبه‌خود باعث می‌شود تا دریافت غذا و تغذیه مناسب از بین برود. هم‌چنان با ورود زمستان و نبود مواد سوختی کافی، بسیاری از مردم در معرض خطرات صحی قرار دارند.»
او هم‌چنان توضیح داد که در شفاخانه‌های ولادی بودجه‌ کافی برای گرم کردن اتاق‌ها وجود ندارد و فقط می‌توانند یک بخاری کوچک را در سالونی بزرگ برای گرم کردن داشته باشند. سدکی گفت: «ما مجبور هستیم سه نوزاد را در یک انکوباتور بگذاریم، چون سیستم گرمایشی و تجهیزات کافی برای مراقبت از آن‌ها نداریم.»
کمک‌های بین‌المللی ‌
بحرانی که افغانستان با آن روبه‌رو است، سازمان ملل و سازمان‌های کمک‌رسان را وادار کرده است تا درخواست مجدد برای دریافت بودجه بیش‌تر بدهند. در اواسط ماه جنوری سازمان ملل بیش از پنج میلیارد دالر را سالیانه به افغانستان اختصاص داد که این مبلغ، بیش‌تر از چیزی است که سازمان ملل تا به حال برای یک کشور در نظر گرفته است که ۴٫۴ میلیارد دالر آن برای کمک به افغان‌ها در داخل کشور خواهد بود و بقیه به میلیون‌ها پناهنده افغان که در کشورهای همسایه مانند ایران و پاکستان هستند، اختصاص یافته است.
مارتین گریفیتس، هماهنگ‌کننده کمک‌های اضطراری سازمان ملل متحد، گفت: «بدون کمک‌های سازمان ملل، آینده‌ای برای مردم افغانستان وجود نخواهد داشت و افغانستان نمی‌تواند به تنهایی مشکلات خود را حل کند.»
درخواست سازمان ملل برای افغانستان در سال ۲۰۲۲ بزرگ‌ترین کمک‌های بشردوستانه برای یک کشور واحد است.
پس از سقوط جمهوریت، ایالات متحده امریکا بیش‌تر کمک‌های مالی خود به افغانستان را متوقف کرد؛ اما بازهم به برخی از کمک‌های خود متعهد است و تقریباً در همین ماه‌های اخیر ۳۰۸ میلیون دالر را به افغانستان برای مراقبت‌های بهداشتی، خدمات، غذا، آب و سایر موارد اولیه فراهم کرده است.
سازمان ملل متحد، گروه‌های امدادرسان و کشورهای کمک‌کننده تلاش دارند تا راهی را پیدا کنند برای انتقال پول نقد به افغانستان، بدون این‌که به دست طالبان بیفتد. در چند ماه گذشته سازمان ملل متحد برنامه‌ای را راه‌اندازی کرد که با استفاده از بانک‌های تجاری کارمندان شفاخانه‌ها می‌توانستند به‌صورت مستقیم پول را با موبایل‌های‌شان دریافت کنند و کسانی که موبایل نداشتند می‌توانستند پول را نقد بگیرند.
امدادگران هم‌چنان می‌گویند که کشورهای کمک‌کننده و سازمان ملل متحد باید به حمایت از مردم افغانستان ادامه دهند.
سدکی گفت: «دولت‌های هر کشور باید در افغانستان سرمایه‌گذاری کنند؛ چون این تنها راه برای جلوگیری از سقوط کامل سیستم بانکی، خدمات عامه مانند مراقبت‌های بهداشتی و آموزشی است.»
برگردان: معصومه عرفان