داده های جدید سیپری در مورد ۱۰۰ تولید کننده بزرگ سلاح

در هفتمین سال متوالی فروش اسلحه توسط ۱۰۰شرکت بزرگ تسلیحاتی افزایش یافته است. باوجود پیامدهای مرتبط به پاندمی کرونا در اقتصاد جهانی که درسال ۲۰۲۱ همه جهان را متأثر نمود؛ ایالات متحده همچنان در فروش سلاح در جهان پیشتاز است.
سال ۲۰۲۱ سال خوبی برای اقتصاد جهان نبود. پاندمی کرونا در این سال سبب شد تا نیروی کار کاهش یابد، روند مبادلات و تجارت محدود گردید. در ارسال اجناس و کالاها یا تأخیر به عمل می آمد یا اصلاً اجناس ارسال نمی شد. پاندمی در سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ پیامدهای وخیمی برجا ماند.
اما با وجود این مشکلات ، در سال ۲۰۲۱ جمعاً ۱۰۰ شرکت بزرگ تولید کننده تسلیحات درمجموع ۵۹۲ میلیارد دالر از بابت فروش سلاح درآمد داشتند. این به معنای افزایش تقریباً دو درصد در مقایسه با سال گذشته است.
تولیدکنندگان تسلیحات امریکا تقریبا نیمی از فروش جهانی را تولید می کنند. به این ترتیب شرکت های امریکایی از سال ۲۰۱۵ تا اکنون در فروش تسلیحات پیشتاز اند. با این حال مفاد این شرکت ها در بازار شمال امریکا تاحد کمی کاهش یافته است.
شیائو لیانگ یکی از نویسندگان گزارش سیپری در سال ۲۰۲۲ است. او دلیل این کاهش را در نوعی « کووید طولانی» اقتصاد می داند که هنوز هم اقتصاد جهان را متأثر ساخته است. وی توضیح می دهد: «اختلال در زنجیره های تامین شرکت های امریکایی را بیشتر از همه متأثر ساخته است.» او افزود: علاوه براین، تورم یا گرانی شدید در امریکا در سال ۲۰۲۱ یکی دیگر از عوامل اصلی این وضعیت می باشد.
براساس گزارش سیپری فروش تسلیحات در کشورهای اروپایی تا ۴.۲ درصد در سال گذشته افزایش یافت. بنابراین گزارش تهاجم روسیه به اوکرایین تقاضای خرید تسلیحات را در کشورهایی اروپایی افزایش بخشیده است. به نظر لیانگ، کشورهای اروپایی و ایالات متحده در ارسال اسلحه به اوکرایین از ذخیره های تسلیحات خود سلاح فرستاده اند.
هر سال بر میزان فروش تسلیحات در سراسر جهان افزوده می‌شود. رکورد فروش تسلیحات با نزدیک به ۲ هزار میلیارد دالردر سال ۲۰۱۹ شکسته شد. با بزرگترین سازندگان تسلیحات جهان در این بسته تصویری آشنا شوید.
کمپنی امریکایی لاکهید مارتین بزرگترین شرکت سازنده تسلیحات در جهان است. ۸۹ درصد درآمد این کمپنی از طریق فروش تسلیحات به‌دست می‌آید. تولیدات لاکهید مارتین بیشتر در عرصه هوا-فضا است. این کمپنی در سال ۲۰۱۹ بیش از ۵۳ میلیارد دالر تسلیحات به فروش رساند.
کمپنی بوئینگ در رتبه دوم فهرست بزگترین تولیدکنندگان جنگ‌افزار در جهان قرار دارد. کل درآمد کمپنی بوئینگ در سال ۲۰۱۹ برابر ۷۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دالر بوده است که از این میزان ۴۴ درصد آن یعنی ۳۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دالر از طریق فروش جنگ‌‌افزار به‌دست آمده است.
کمپنی امریکایی نورثروپ‌ گرومن در زمینه طراحی و تولید تجهیزات جنگ‌افزاری، هواگردها و هواپیماهای جنگنده، کشتی، شناور و ناوهای هواپیمابر، ماهواره، سامانه‌های دفاع موشکی، رادار و تجهیزات پدافند هوایی فعالیت می‌کند. ۲۹ میلیارد دالر یا ۸۶ درصد کل فروش این کمپنی در سال ۲۰۱۹ از طریق فروش جنگ‌افزار به‌دست آمده است.
فروش کمپنی امریکایی ریتیان “Raytheon” با افزایش ۸ درصدی در سال ۲۰۱۹ روبرو بود. ۸۵ درصد درآمد این کارخانه یعنی ۲۵ میلیارد دالر از محل فروش جنگ‌افزا بوده است. این کمپنی از بزرگترین تولید‌کنندگان موشک‌های هدایت‌شونده در جهان محسوب می‌شود.
جنرال داینامیکس یک شرکت صنایع هوا-فضایی و جنگ‌افزاری آمریکایی است که ۶۲ درصد از درآمد خود که بالغ بر ۲۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دالر می‌شود را از محل فروش سلاح و جنگ‌افزار کسب می‌‌کند. جنرال داینامیکس سازنده جنگنده اف ۱۶ است.
شرکت چینی آویک (Aviation Industry Corporation) بزرگترین تولیدکننده سلاح در چین است. ۳۴ درصد درآمد این شرکت در سال ۲۰۱۹ یعنی ۲۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دالر از طریق فروش جنگ‌افزار به‌دست آمده است. آویک تولیدکننده هواپیما، پهپاد و هلی‌کوپتر است.
این شرکت بریتانیایی در سال ۱۹۹۹ از ادغام دو شرکت “بریتیش آئرواسپیس” و “جی ای سی – ماکرونی” تاسیس شد و از آن زمان از بزرگترین کمپنی های تسلیحاتی جهان و اروپا محسوب می‌شود. ۹۵ درصد درآمد این شرکت یا ۲۲ میلیارد دلار از طریق فروش جنگ‌افزار بوده است. طراحی و تولید ناو هواپیمابر، تولید زیردریایی و مشارکت در ساخت جنگنده‌های اف ۳۵ و یوروفایتر از فعالیت‌های این کمپانی است.
این کمپنی چینی در حوزه الکترونیک و در عرصه صنایع رادار فعالیت می‌کند و ۴۶ درصد از درآمد‌ آن که معادل ۱۵ میلیارد دالراست، از طریق فروش صنایع نظامی کسب می‌شود. این کمپنی در سال ۲۰۲۰ نزدیک به ۱۷۷ هزار و ۵۰۰ کارمند داشته است. در ماه مه سال ۲۰۲۱ دو شرکت چینی “CETC” و “نورینکو” قرارداد همکاری در پروژه‌های نظامی به امضا رساندند.
کمپنی چینی نورنیکو “Norinco” که یکی از تولیدات آن تانک است، از بزرگترین سازندگان و فروشندگان تسلیحات در جهان به شمار می‌رود. این شرکت ۱۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دالر در سال ۲۰۱۹ سلاح فروخته است. این مقدار ۲۲ درصد فروش این کمپنی را تشکیل می‌دهد.
این کمپنی امریکایی در سال ۲۰۱۹ از ادغام “گروه هریس” و “ال ۳ تکنولوژی” تاسیس شد و در عرصه صنایع مخابرات نظامی، دید در شب، مراکز الکترونیک فرماندهی و غیره فعالیت دارد. ۱۴ میلیارد دالر یا ۷۷ درصد درآمد این کمپانی مربوط به فروش تسلیحات است.
کمپنی امریکایی یونایتد تکنولوژی در سال ۲۰۱۹ بیش از ۱۳ میلیارد دالر تسلیحات به فروش رسانده است. این میزان اما تنها ۱۷ درصد از فروش آن را دربرمی‌گیرد. یونایتد تکنولوژی در سال ۲۰۲۰ با کمپانی ریتیان ادغام شد و اکنون جزو بزرگترین تولیدکنندگان و فروشندگان تسلیحات در جهان محسوب می‌شود.
۷۲ درصد درآمد کمپنی ایتالیایی لئوناردو از فروش تسلیحات نظامی به‌دست می‌آید. این کمپانی سالانه بیش از ۱۱ میلیارد دلار اسلحه صادر می‌کند و در ساخت جنگنده‌های “یوروفایتر” نیز سهیم است.
شهرت کمپنی ایرباس بیشتر به دلیل ساخت هواپیماهای مسافربری است. اما ۱۴ درصد درآمد این شرکت از فروش محصولات نظامی به‌دست می‌آید. ایرباس بیش از ۱۱ میلیارد دلار محصولات نظامی به فروش می‌رساند اما فروش کل آن ۷۹ میلیارد دالر بوده است. آلمان و فرانسه ۱۱ درصد سهام و اسپانیا نیز ۴ درصد سهام کمپنی را در اختیار دارند.
کمپنی فرانسوی تالس سومین کمپنی تولید و فروش تسلیحات در اروپا است. ۲۶ درصد سهام این کمپنی در اختیار دولت فرانسه است. این کمپنی سالانه ۹ میلیارد و ۵۰۰ میلیون یورو سلاح به فروش می‌رساند که حدود ۴۶ درصد کل درآمد کمپنی تالس را تشکیل می‌دهد.
۹۸ درصد محصولات این کمپنی روسی که در سال ۲۰۰۲ از ادغام دو شرکت “آلماز آنتی” و “ان پی او الماز” به وجود آمد را تسلیحات تشکیل می‌دهند. “آلماز-آنتی” با کاهش فروش روبرو بوده و در رده‌بندی صنایع نظامی سه رتبه سقوط کرده است. با این حال این کمپنی ۹ میلیارد یورو در سال ۲۰۱۹ فروش داشته است.
۱۵ کمپنی این گزارش تصویری ۳۰۸ میلیاد دالر از نزدیک به ۲ هزار میلیارد دالر فروش تسلیحات در سال ۲۰۱۹ را کسب کرده‌اند. شرکت “EDGE” از امارات متحده عربی اولین شرکت یک کشور عربی است که به جمع ۲۵ تولیدکننده و فروشنده اول جنگ‌افزار جهان راه یافته است. از آلمان دو شرکت در لیست ۱۰۰ شرکت اول جهان حضور دارند. شرکت “راین‌متال”، سازنده تانک لئوپارد (عکس) با فروش تقریبا ۴ میلیارد دالر یکی از این شرکت‌هاست.
بنابر ارزیابی های لیانگ، اکنون نیاز می رود که این ذخیره گاه های تسلیحات کشورهای اروپایی و امریکایی مجدداً پر شود. او افزود: «ما مطمئن هستیم که سفارشات بیشترخواهند شد…»
به طور مثال این وضعیت را در سفارش ها برای موشک های دافع زرهپوش امریکایی «جاولین» می توان دید. چنانچه در اواخر اکتوبر سال ۲۰۲۲، ایالات متحده ۸ هزار و ۵۰۰ موشک از این نوع را به اوکرایین تحویل داد، تعدادی که معادل تولیدات سه تا چهار سال است.
در پاسخ به جنگ تهاجمی پوتین، برخی از کشورهای اتحادیه اروپا به طور گسترده حجم تسلیحات خود را ارتقا داده اند. پولند می خواهد در طی پنج سال تعداد سربازان خود را دو برابر کند، فنلند دفاع هوایی خود را تقویت می کند. یونان ، فرانسه و ایتالیا سلاح های جدیدی را به ارزش میلیارد ها یورو خریداری می کنند. صدراعظم آلمان اولاف شولتس اندکی پس از آغاز جنگ اعلام کرد که هزینه ویژه ۱۰۰ میلیارد یورویی را برای نیروهای اردوی فدرال آلمان تخصیص می دهد.
و روسیه خودش؟ براساس گزارش سیپری صنعت تسلیحات روسی در سال ۲۰۲۱ رشد کمی داشته است. اما به گفته لیانگ، این وضعیت نتیجه جنگ کنونی نمی باشد، بلکه به گیکی از دلایل این امر، دستورالعمل سال ۲۰۱۶حکومت روسیه به مجتمع صنایع نظامی این کشور می باشد که برای افزایش تولیدات ملکی تأکید نموده بود.
حمله روسیه به اوکرایین احتمالاً این روند را معکوس خواهد کرد، از آنجاییکه باید شرکت های تسلیحاتی از مساعی جنگی حمایت کنند.
در حال حاضر کمبود قطعات مورد نیاز برای تولید سلاح دیده می شود. تحریم های اقتصادی کشورهای غربی علیه روسیه، در دسترسی این کشور به اجزای حتمی تولید تسلیحات ممانعت وارد کرده اند. به ویژه در دسترسی به اجزا و پرزه های مدرن برای تولید موشک و زرهپوش.
با توجه به کشورهای آسیایی و خاورمیانه ، به گزارش سیپری سریعترین رشد در خاورمیانه ثبت شده است. پنج شرکت مستقر در این مناطق بالاترین نرخ رشد در میان تمامی مناطقی ثبت کرد که ۱۰۰ شرکت بزرگ و برتر تولید تسلیحات را داشته اند.
بر بنیاد گزارش تازه انستیتوت تحقیقات صلح استکهلم، (سیپری) در سال ۲۰۱۸ به استثنای چین ۱۰۰ شرکت به ارزش۴۲۰ میلیارد دالر اسلحه و تجهیزات نظامی فروخته اند. کدام کشورها بیشترین فروش اسلحه را داشته اند؟ در این آلبوم ببینید.
شرکت UkrOboronProm اوکرایین در سال ۲۰۱۸ به ارزش ۱،۱ میلیارد دالر اسلحه فروخته است. بربنیاد گزارش سیپری، این شرکت یکی از ۱۰۰ شرکت در جهان است که در سال ۲۰۱۸ بیشتر اسلحه و تجهزات نظامی فروخته اند.
شرکت ST Engineering سینگاپور در سال ۲۰۱۸ به ارزش ۱،۵ میلیارد دالر اسلحه فروخته است. این شرکت بر بنیاد گزارش سیپری یکی از ۱۰۰ شرکت در جهان است که در سال ۲۰۱۸ بیشترین اسلحه و تجهیزات نظامی را به فروش رسانده اند.
شرکت‌های (آسیلسان) و (ترک ایرو سپیس اندستریز) به ارزش ۲،۸ میلیارد دالر در سال ۲۰۱۸ اسلحه فروخته اند. این شرکت ها نیز در میان شرکت‌های با بیشترین فروش تسلیحاتی در ۲۰۱۸ اند.
شرکت Saab سویدن در سال ۲۰۱۸ میلادی به ارزش ۲،۳ میلیارد دالر اسلحه فروخته است. این شرکت نیز در گزارش سیپری در میان ۱۰۰ شرکتی قرار گرفته است که در سال ۲۰۱۸ بیشترین اسلحه را به فروس رسانده اند.
سه شرکت کوریای جنوبی به ویژه هانوها، کوریا ایرو سپیس و لیک نیکس در سال ۲۰۱۸ به ارزش ۵،۲ میلیارد دالر اسلحه به فروش رسانده اند.
ایرو ناوتکس، اندین آردننس و بهارت الیکترونیکس، سه شرکت هندی، نیز در فروش اسلحه پیشگام شناخته شده اند. این شرکت ها در سال ۲۰۱۸ میلادی به ارزش ۵ ،۸ میلیارد دالر اسلحه فروخته اند.
آلمان نیز در جمله کشورهای است که در سال ۲۰۱۸ بیشترین اسلحه را به فروش رسانده اند. بر بنیاد گزارش سیپری، شرکت های راین میتال، کراوس مافای، تیوسن گروپ و هانسولت در این سال به ارزش ۸،۳ میلیارد دالر اسلحه فروخته اند.
اسرائیل نیز در سال ۲۰۱۸ در فروش اسلحه پیشگام بوده است. شرکت های ایلبیت، سپیس اندستریز و رافایل اسرائیل در سال ۲۰۱۸ به ارزش ۸،۶ میلیارد دالر اسلحه فروخته اند.
جاپان نیز در سال ۲۰۱۸ اسلحه زیادی به فروش رسانده است. ۶ شرکت مختلف این کشور در سال ۲۰۱۸ به ارزش ۹،۹ میلیارد دالر اسلحه فروخته اند.
شرکت های لیوناردو و فینچانتیری ایتالیایی در سال ۲۰۱۸ به ارزش ۱۱ میلیارد دالر اسلحه به فروش رسانده اند.
بربنیاد گزارش “سیپری” از میان ۱۰۰ شرکت در جهان با بیشترین فروش تسلیحاتی، شرکت‌های مشترک اروپایی ایربس گروپ و ( MBDA) نیز قرار دارند که در سال ۲۰۱۸ به ارزش ۱۴،۳ میلیارد دالر اسلحه و تجهیزات نظامی فروخته اند.
۶ شرکت فرانسوی نیز در سال ۲۰۱۸ به ارزش ۲۳،۲ میلیارد دالر اسلحه فروخته اند.
روسیه مقام سوم را در فروش اسلحه در سال ۲۰۱۸ به دست آورده است. ۱۰ شرکت روسی در این سال به ارزش ۳۶،۲ میلیارد دالر اسلحه و تجهیزات نظامی فروخته اند.
بریتانیا در جایگاه دوم قرار گرفته است. ۱۰ شرکت بریتانیایی در سال ۲۰۱۸ به ارزش ۳۷،۳ میلیارد دالر اسلحه و تجهیزات نظامی فروخته اند.
ایالات متحده امریکا در مقام نخست قرار گرفته و بیشترین فروشات را داشته است. ۴۸ شرکت امریکایی در سال ۲۰۱۸ به ارزش ۲۶۶ میلیارد دالر اسلحه فروخته اند.
در باره چین تخمین زده شده است که این کشور از جمله کشورهایی است که بیشترین اسلحه و تجهیزات نظامی را تولید کرده و به فروش می رساند. اما در گزارش سال ۲۰۱۸ سیپری آمار فروشات شرکت‌های تسلیحاتی چین نشر نشده است، چرا که این کشور این آمار را سری نگه می‌دارد.
این آمار از گزارش انستیتوت تحقیقاتی صلح استکهلم (سیپری) گرفته شده است که به تاریخ نهم دسمبر ۲۰۱۹ به نشر رسید. این انستیتوت در سال ۱۹۶۶ از سوی حکومت سویدن به عنوان یک بنیاد ایجاد شد. شمار کارمندان این بنیاد به حدود ۵۰ تا ۶۰ تن می‌رسد که نیمی از مصارف آنان از سوی حکومت سویدن تمویل می شود.
در این میان چین بیشتر از همه کشورها در این زمینه سرعت دارد. این کشور طی چند سال گذشته، پس از ایالات متحده امریکا، به دومین تولید کننده بزرگ سلاح در جهان تبدیل شده است. درمیان سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۲۱ چین، هندوستان، مصر و الجزایر بیش از همه تسلیحات خود را از روسیه خریداری نموده اند.
بنابر گزارش سیپری، اینکه جنگ تهاجمی روسیه علیه اوکرایین تا چه حدی می تواند در تغییر بازارها نقش داشته باشد، هنوز چیزی نمی توان گفت. به گفته لیانگ، یکی از نویسنده های گزارش سیپری، در حال حاضر باید آمار فروش در آینده را زیر نظر داشت؛ زیرا تحولات جنگ سالهای آینده را متأثر خواهد ساخت.