قرار است قلعه تاریخی غزنین و بالاحصار که در محوطه آن موقعیت دارد از سوی اداره عملیاتی ریاست جمهوری به صورت اساسی مرمت و بازسازی شود. بسیاری برج‌های این قلعه تاریخی در حال فروپاشی و نابودی قرار دارند. قلعه غزنین که سابقه آن به دوره غزنویان می‌رسد، ۳۶ برج دارد. این قلعه تاریخی یکی از ده‌ها آبده مهم تاریخی در این ولایت است که در غصر غزنویان ساخته شده است و به دلیل عدم حفظ و مراقبت در حال از بین رفتن است. مسئولان ریاست اطلاعات و فرهنگ غزنی می‌گویند هیئتی که این هفته از سوی اداره عملیاتی ریاست جمهوری به غزنی آمد، کار سروی و براورد بالاحصار و دیوارهای قلعه را به اتمام رسانده و قرار است به زودی کار عملی آن آغاز شود. ادریس وفا، رئیس اطلاعت و فرهنگ غزنی گفت: «قلعه تاریخی غزنین و بالاحصار از مهم‌ترین بناهای تاریخی این ولایت است که باید حفظ شود. بازسازی این بنای مهم تاریخی را با رئیس جمهور غنی که چندی قبل به غزنی آمده بود، مطرح کردیم و رئیس جمهور نیز پذیرفت که این قلعه باید بازسازی شود.» به گفته رئیس اطلاعات و فرهنگ غزنی، کار بازسازی قلعه غزنین و بالاحصار میلیون‌ها افغانی هزینه برخواهد داشت و پس از سروی و برآورد، هزینه بازسازی آن مشخص خواهد شد. قلعه غزنین دارای ۳۶ برج است. جنگ‌های دوامدار و رویدادهای طبیعی به برج‌ها و دیوارهای آن آسیب شدید وارد کرده است. از مجموع ۳۶ برج، ۱۴ برج آن فروریخته و یاهم در حال فرو ریختن است. در سال ۲۰۱۳ زمانی که غزنی به عنوان پایتخت فرهنگی کشورهای جهان اسلام معرفی شد، پول هنگفتی برای بازسازی آبده‌های تاریخی این ولایت به خصوص قلعه غزنین وعده داده شد. از جمله مقام‌های ولایت غزنی در سال ۲۰۱۲ اعلام کردند که این بناهای تاریخی با کمک یک میلیون یورویی دانشگاه آخن آلمان بازسازی می‌شوند، اما تا حالا این کار صورت نگرفته است و مقام‌ها هم معلومات نمی‌دهند که چرا بازسازی این بناها اجرایی نشد. طی دو سال گذشته یک برج و قسمت دیوار جنوبی قلعه در پی باران‌های شدید فرو ریخت. عبدالعزیز، یکی از باشنده‌های غزنی از بازسازی و مرمت بالاحصار استقبال می‌کند، اما می‌گوید: «این بار نباید پول‌های اختصاص یافته برای بازسازی این قلعه حیف و میل شود. قلعه غزنین از داشته‌های مهم و ارزشمند این ولایت است و دولت باید برای حفظ آبده‌های تاریخی توجه جدی نماید.»
منازل مسکونی در داخل قلعه
موجودیت منازل مسکونی در داخل قلعه نیز سبب تخریب قلعه تاریخی غزنی شده است. ادریس وفا، رئیس اطلاعات و فرهنگ غزنی می‌گوید براساس یک سروی نزدیک به ۷۰۰ فامیل در داخل قلعه تاریخی غزنین که به نام شهر کهنه یاد میشود زندگی می‌کنند. او می‌گوید مقام‌ها تلاش دارند تا مردم را از این مکان مهم تاریخی بیرون و در یک محل دیگر جابجا نمایند. از سوی دیگر عبور و مرور موترهای سنگین و بلند تناژ از جاده کناره قلعه یکی دیگر از عواملی است که به گفته وفا به دیوارهای این قلعه آسیب می‌رساند. وفا می‌گوید اخیراً تلاش نموده تا مانع عبور و مرور موترهای بلند تناژ شوند و اکنون تنها موترهای کوچک می‌توانند از این جاده استفاده نمایند. در کنار این‌ها، از این اماکن تاریخی همواره به عنوان سنگر و محل نظامی نیز استفاده شده است. محمد ایوب، یکی از فعالان فرهنگی می‌گوید که قلعه غزنین و بالاحصار در دوره‌های مختلف به عنوان مرکز نظامی استفاده شده است. او می‌افزاید: «بالاحصار غزنی تا سال ۱۳۷۲ وضعیت خوب داشت، زیاد تخریب نشده بود، اما پس از آن و آغاز جنگ‌های داخلی در افغانستان قسمت‌های زیاد بالاحصار تخریب گردید و اکنون مخروبه‌ای بیش نمانده است.» لاشه‌های تانک‌ها در این منطقه خود گویای این وضعیت است. هم اکنون نیز یک پوسته اردوی ملی و حوزه اول پولیس ملی در داخل قلعه و در بالاحصار موقعیت دارند. رئیس اطلاعات و فرهنگ می‌گوید که در خصوص انتقال نظامیان از محلات تاریخی با مسئولین امنیتی بارها صحبت کرده است و قرار است این مشکل نیز حل شود.
